Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Juraszczyk Marian

Juraszczyk Marian, ur. 26 III 1949 w Chropach k. Poddębic. Ukończył Technikum Mechaniczne nr 1 im T. Duracza w Łodzi (1979). Absolwent Instytutu Teologicznego tamże (1993).

1966 pracownik fizyczny w Rejonowym Przedsiębiorstwie Melioracyjnym w Poddębicach; 1966–1967 praca w gospodarstwie rolnym rodziców; 1967 pracownik fizyczny w Rejonowym Przedsiębiorstwie Melioracyjnym w Poddębicach; 1968 w Rejonowym Przedsiębiorstwie Melioracyjnym w Ciechanowie; 1968 w Łódzkim Przedsiębiorstwie Robot Inżynieryjnych w Łodzi; 1970–1973 maszynista aparatury tlenowej w Łódzkich Zakładach Rejonowych Gazów Technicznych Polgaz tamże; 1973 lakiernik w Fabryce Aparatury Elektromedycznej Famed tamże; 1973–1987 mechanik, brygadzista, mistrz w Zakładach Tekstylno-Konfekcyjnych „Teofilów” tamże.

1973–1976 w PZPR; 1977–1980 członek Stowarzyszenia Włókienników Polskich; 1978–1980 Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich Oddział w Łodzi.

13 VIII 1980 uczestnik strajku w ZTK Teofilów, współautor postulatów załogi, m.in. utworzenia wolnych związków zawodowych. Od IX 1980 w „S”, inicjator powołania i członek Komitetu Założycielskiego tamże; od X 1980 członek KZ „S”, przew. Komisji Wydziałowej na Wydziale Teksturowni. 14 XII 1981 uczestnik strajku okupacyjnego w ZTK Teofilów rozwiązanego po wejściu ZOMO i wojska, ponowionego dnia następnego, podczas którego zgłoszono postulaty uwolnienia Andrzeja Słowika i zniesienia stanu wojennego; odpowiedzialny podczas strajku za służby techn. i Wydz. Teksturowni. 15 XII 1981–1989 przew. TKZ „S” (był nim do 1989, mimo że, 1987 został zwolniony z pracy); organizował wypłacanie zapomóg pieniężnych dla uwięzionych działaczy z zakładu.

Na pocz. stanu wojennego zorganizował podziemną grupę działaczy z 5 zakładów z Teofilowa: Zakładów Tekstylno-Konfekcyjnych Teofilów, Fabryki Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej Elta, Fabryki Aparatury Elektromedycznej Famed, Zakładów Igieł i Części do Maszyn Dziewiarskich Famid i Zakładów Artykułów Technicznych Artech; 1983–1988 działacz MKK „S”, do której wszedł z grupą 5 zakładów z Teofilowa. 1985 po aresztowaniu Romana Przybylińskiego, przywódcy MKK, działał nadal pod kierownictwem Zygmunta Ciechańskiego. 1985–1988 członek redakcji, 1986–1988 drukarz pisma MKK „Gotowość »S«”, 1986–1988 dostarczał materiały poligraficzne, kierował kolportażem w MKK, udostępniał swoje mieszkanie na zebrania MKK.

1982–1989 kolporter dużej liczby czasopism podziemnych, m.in. łódzkich: „Biuletyn Łódzki”, „Gotowość »S«”, „Solidarność Walcząca”, „Wolność”, „Zawsze Solidarni” oraz spoza Łodzi, m.in.: „KOS”, „Punkt. Solidarność Walcząca” Katowice, „Tu i Teraz”, „Tygodnik Mazowsze”, „Wola”, „Solidarność Walcząca” Wrocław, „Solidarność Walcząca” Podbeskidzie, „Solidarność Walcząca” Pomorze Pomorze „Pomorze”, podtytuł: „Pismo niezależne”, sygnowane przez Tymczasowy Zarząd Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność”. Zachodnie, „Solidarność Walcząca” Poznań, które odbierał m.in. od Zygmunta Ciechańskiego, Jerzego i Kristiny Nejmanów oraz Henryka Obiedzińskiego. Kolportował także książki oraz znaczki. Odbiorcami byli m.in. kurierzy z zakładów należących do MKK oraz z KPN i Federacji Młodzieży Walczącej, Roman
Malmon dla Pabianic.

1984–1989 uczestnik Pielgrzymek Świata Pracy na Jasną Górę, na które przywoził transparenty podziemnej „S” z hasłami m.in.: „Maryjo Królowo Polski broń nas przed komunizmem”, „Maryjo wyprowadź »Solidarność« z podziemia, komunizm z Polski”. 13 VI 1987 podczas wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. w Łodzi przemycił na miejsce mszy św. na lotnisku Lublinek transparent z hasłem podziemnej „S”.

1989 zaprzysiężony członek łódzkiego oddziału SW; z Piotrem Jaworskim i Krzysztofem Malmonem tworzyli podstawową komórkę SW, tzw. trójkę; przyjmował przysięgę od wstępujących do SW, m.in. od: Romana Malmona i jego syna Krzysztofa, Marka Łęckiego. Gościł w swoim domu ukrywającą się działaczkę SW Janinę Jadwigę Chmielowską. 1988–1989 współpracownik pisma łódzkiej SW „Wolność”, dostarczał redakcji informacje z zakładów na Teofilowie oraz jako kurier przenosił naświetlone do druku diapozytywy od Jadwigi Lewandowskiej. Z tego samego źródła przenosił diapozytywy do redakcji pisma „Glizda. Nieregularnik młodych Polaków” (1989). 1979–1989 inwigilowany przez SB. 1982–1986 kilkakrotnie przesłuchiwany przez KWMO/WUSW w Łodzi.

1989–1990 członek KZ „S” w RSM Lokator; 1987–1995 st. mistrz w Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „Lokator” w Łodzi; 1995–1996 pracownik ekspedycji w Hurtowni Książek Domagalski i Spółka; 1996 sprzedawca w Meblarskiej Spółdzielni w Buczku; 1996–2009 brygadzista, mechanik, mistrz, kierownik w Zakładzie Produkcji Tektury Falistej i Opakowań Stora Enso Poland SA. Od 2009 na emeryturze.

1990–1994 członek założyciel Partii Wolności Kornela Morawieckiego; członek Zarządu Oddziału Regionalnego w Łodzi. 1992–1996 członek Chrześcijańskiego Zw. Zaw. im. ks. Jerzego Popiełuszki. Od 2018 członek stowarzyszenia Związek Weteranów Trzeciej Konspiracji 1956–1989.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2012), Krzyżem Solidarności Walczącej (2012), Krzyżem Wolności i Solidarności (2020).

Henryk Marczak

Opcje strony

do góry