Kostka Stanisław
Stanisław Kostka, ur. 22 III 1927 w Stęgoszy k. Jarocina, zm. 16 X 2006 w Lubaniu. Ukończył SP w Olszynie k. Lubania (1960), mistrz-ślusarz narzędziowy (1963).
30 IV 1941 – 1 VI 1943 robotnik leśny w Nadleśnictwie Cielcza; 2 VI 1943 – 9 V 1945 przymusowy robotnik rolny w gospodarstwie Johana Schimutzera w Mussen, Kreis Münchberg w Niemczech; 1945-1947 górnik w KWK Kleofas w Katowicach; 1947-1948 dróżnik Kolejowego Odcinka Drogowego Lubań; 1948-1949 strażnik Centrali Tekstylnej w Lubaniu; 1949-1950 górnik w KWK Gliwice w Gliwicach; 1951-1954 stolarz w Olszyńskiej Fabryce Mebli w Olszynie Lubańskiej; 1954-1987 ślusarz narzędziowy w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Lubaniu.
26-31 VIII 1980 założyciel i członek KS w ZNTK; od IX 1980 w „S”, od 3 IX 1980 współorganizator i przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie przewodniczący KZ; od 11 IX 1980 przewodniczący MKZ/Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „S” w Lubaniu; 17 IX 1980 współzałożyciel, następnie członek MKZ „S” Województwa Jeleniogórskiego. W X 1980 uczestnik strajku pracowników zaplecza kolejowego (m.in. ZNTK) na Dworcu Nadodrze we Wrocławiu, wspierającego głodówkę kolejarzy (z tzw. ruchu) w Lokomotywowni PKP Wrocław; jesień 1980 − 1981 członek Prezydium Komisji Porozumiewawczej „S” Zakładów Zaplecza Technicznego Kolei z siedzibą w Gdańsku. I-II 1981 współorganizator, uczestnik strajku w jeleniogórskim klubie Gencjana; II-V 1981 współorganizator i szef Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego MKZ Województwa Jeleniogórskiego dla Podregionu Lubańskiego. V-VI 1981 delegat na I WZD Województwa Jeleniogórskiego, członek Prezydium ZR, VI-XII 1981 szef Delegatury ZR dla Podregionu Lubańskiego, IX/X 1981 delegat na I KZD.
13-25 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Kamiennej Górze; 8 V – 24 VII 1982 w Głogowie. 13 IX 1982 zatrzymany i przetrzymywany w areszcie KM MO w Lubaniu, 20 IX 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Nysie, zwolniony 8 XII 1982. Od początku 1982 przewodniczący TKZ „S” w ZNTK; na początku V 1982 współzałożyciel, następnie przewodniczący Tajnej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „S” w Lubaniu (we współpracy ze Zdzisławem Antonim Bykowskim, Andrzejem Hermanem, Walentym Krzyśkiem, Marianem Witczakiem); kolporter wydawnictw podziemnych, m.in. pism: „Z Dnia na Dzień”, „Tygodnik Mazowsze”, „Vacat”, „Ogniwo”. 1983-1989 współorganizator i działacz Lubańskiej Sekcji Ogólnospołecznej Oddziału Jeleniogórskiego KIK. Wielokrotnie wzywany na przesłuchania, poddawany rewizjom, w III 1983 założono podsłuch w jego mieszkaniu. Od 1987 na emeryturze.
1989-1990 współorganizator i członek KO „S” w Lubaniu; od 1990 Lubańskiego Klubu Obywatelskiego, 1996-2006 honorowy przewodniczący. W IV 1990 gość na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. KZD. 1989-1993 przewodniczący Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „S”. 1989-1993 kierownik Biura Terenowego „S” w Lubaniu (pół etatu); w 1993 kierownik biura poselskiego Tadeusza Stefana Lewandowskiego w Lubaniu. 1992-1994 radny Miasta Lubań z listy Lubańskiego Klubu Obywatelskiego (kontynuatora KO „S” w Lubaniu). 1993-2005 członek Stowarzyszenia Telewizyjnego Lubań.
Wyróżniony medalem Zasłużony dla Miasta Lubania (1997), odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
Do 1987 rozpracowywany przez p. V RUSW w Lubaniu w ramach SOR/KE krypt. Kontakt; do 1989 w ramach SOR krypt. Komisja.