Kostrzewa-Zorbas Grzegorz
Grzegorz Kostrzewa-Zorbas, ur. 26 VII 1958 w Warszawie. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, Wydz. Wiedzy o Teatrze (1982), Wydz. Reżyserii Dramatu (1984); Georgetown University w Waszyngtonie (Studia Bezpieczeństwa Narodowego, 1993, USA), doktorat ze stosunków międzynarodowych na Johns Hopkins University w Waszyngtonie (1998, USA).
1980–1983 asystent reżysera w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. 1978–1980 kolporter niezależnych wydawnictw KSS KOR i ROPCiO.
X 1980 – 1981 w NZS i „S”.
13 XII 1981 – 1984 działacz podziemnych struktur NZS, 1982 redaktor podziemnej „Służby Informacyjnej Studentów”, drukarz i współorganizator działalności wydawniczej podziemnego pisma „Biuletyn Oporu” i Wydawnictwa Społecznego KOS. 1984–1986 specjalista dokumentacji sztuki w Centrum Sztuki Współczesnej, 1986–1988 w Centrum Sztuki Studio. Od 1985 członek KIK w Warszawie. 1988–1990 przedstawiciel handlowy Przedsiębiorstwa Loran. 1984–1989 inicjator, redaktor nacz. i publicysta (ps. Marcin Mięguszowiecki, Adam Realista) podziemnego pisma „Nowa Koalicja”; współpracownik podziemnych wydawnictw, m.in. „Myśl Niezależna”, „Tygodnik Mazowsze”, 1983–1989 „Kontakt” (Paryż), 1988 „Rzeczpospolita Polska” (Londyn). VIII 1988 rzecznik podczas strajku w Zakładach Mechanicznych Ursus; 22 VIII aresztowany, ukarany przez Kolegium Rejonowe ds. Wykroczeń przy Naczelniku Dzielnicy Warszawa-Ochota 14-dniowym aresztem.
1989–1990 w KO przy Przew. „S” L. Wałęsie, sekretarz Komisji ds. Mniejszości Narodowych. Od 1990 członek SDP. 1990–1992 wicedyr. Departamentu Europy i dyr. Departamentu Planowania i Analiz Ministerstwa Spraw Zagranicznych, 1992 dyr. Biura Polityki Obronnej Ministerstwa Obrony Narodowej, 1992–1993 pracownik naukowy w Institut for the Study of Diplomacy w Waszyngtonie, 1998–1999 dyr. programu w Fundacji Centrum Stosunków Międzynarodowych w Warszawie, 1999–2004 adiunkt w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW, 1999–2003 adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN. 2004–2010 członek PO. 2006–2010 radny Sejmiku Województwa Mazowieckiego z listy PO. Od 2008 prezes Stowarzyszenia Ład na Mazowszu. Od 2013 pracownik naukowy Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2012).
6
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1979 – 12 X 1981 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach SOS/KE krypt. Zorba.
Włodzimierz Domagalski