Kurowski Bohdan
Bohdan Kurowski, ur. 2 V 1933 w Mołodecznie (obecnie Białoruś), zm. 29 VIII 2009 w Olsztynie. Absolwent Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR w Warszawie, Wydz. Historyczno-Socjologiczny (1962).
1940-1946 z matką Zofią, jej macochą Lucyną Dąbrowską i bratem Zbigniewem na zesłaniu w Kazachstanie. 1949-1952 w ZMP, 1958-1981 w PZPR. W 1956 współzałożyciel, 1969-1981 prezes Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Pojezierze. Członek SDP. W 1956 autor rezolucji i uczestnik manifestacji poparcia dla rewolucji węgierskiej. 1952-1956 dziennikarz „Głosu Olsztyńskiego”, w 1956 kierownik działu kultury pisma „Warmia i Mazury”, 1957-1972 z-ca redaktora naczelnego „Panoramy Północy”, 1972-1974 publicysta „Polityki”, 1974-1983 kierownik Redakcji Współpracy z Zagranicą w Olsztynie, Oddziału Polskiej Agencji Interpress, 1978-1981 doradca programowy Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, od 1983 na emeryturze.
Od XII 1980 w „S”, od
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1981 przewodniczący Komisji Kultury MKZ w Olsztynie, następnie ZR Warmińsko-Mazurskiego; członek KZ przy Stowarzyszeniu Społeczno-Kulturalnym Pojezierze, dziennikarz PA Interpress podczas I KZD.
Po 13 XII 1981 kolporter podziemnych wydawnictw (m.in. pism „Rezonans”, „Tygodnik Mazowsze” i ulotek); 1983-1989 współpracownik podziemnego pisma „Posłaniec Warmiński”; 14-20 X 1984 współorganizator VI Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Olsztynie. 22 II 1985 aresztowany (z Józefem Lubienieckim i Ryszardem Kułakowskim), zwolniony 5 IV 1985; wielokrotnie przesłuchiwany, poddawany rewizji, wzywany na tzw. rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze. 14 X 1988 współzałożyciel Olsztyńskiego Klubu Obywatelskiego, 28 III 1989 organizator w swoim mieszkaniu tzw. koncertu Vivaldiego – spotkania przedstawicieli środowisk niezależnych w Olsztynie, na którym dyskutowano powołanie KO.
Od IV 1989 członek KO „S” Regionu Warmińsko-Mazurskiego, przewodniczący Komisji Organizacyjnej, od VI 1989 KO Miasta Olsztyna. 1989-1990 założyciel, redaktor naczelny pisma „Olsztyński Kurier Obywatelski”. W 1990 współorganizator Rotary International, członek założyciel, działacz Rotary Club Olsztyn, pierwszy gubernator dystryktu polskiego Rotary International (1997-1998), 3-krotnie (1998, 2001, 2004) delegat do Rady Legislacyjnej, 2004-2007 strefowy koordynator zespołu ds. PR.
Autor licznych publikacji, sztuk i widowisk teatralnych.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
1958-1960, 1970-1983 zarejestrowany przez Wydz. II KW MO/WUSW w Olsztynie jako TW Ryszard. 1985-1987 rozpracowywany przez WUSW w Olsztynie w ramach SOR krypt. Architekt.
Renata Gieszczyńska