Lewandowski Andrzej
Andrzej Lewandowski, ur. 2 I 1954 w Częstochowie. 1973-1976 i 1980-1982 student Politechniki Częstochowskiej, Wydz. Metalurgiczny.
1973-1983 aktywny uczestnik Duszpasterstwa Akademickiego przy Kurii Diecezjalnej w Częstochowie. W 1976 współpracownik Andrzeja Czumy. We IX 1976 uczestnik (z Marianem Piłką) akcji przerzucania przez Przełęcz pod Chłopkiem w Tatrach powielacza ofiarowanego przez Jerzego Giedroycia A. Czumie. 15 IX 1976 wyjechał z kraju z zamiarem ucieczki na Zachód; 20 IX 1976 zatrzymany w Bułgarii, przetrzymywany w areszcie MSW w Sofii, dwukrotnie pobity podczas przesłuchań; 13 XII 1976 skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Smoljan na 3 lata więzienia za próbę nielegalnego przekroczenia granicy; 24 I 1977 Sąd Najwyższy Bułgarskiej Republiki Ludowej zmniejszył wyrok do 2 lat; osadzony w Centralnym Więzieniu w Sofii, następnie w Pazardžik; w II 1978 zwolniony na mocy amnestii, wrócił do Polski.
W X 1980 powrócił na studia na PCz; od XII członek Tymczasowego Komitetu Założycielskiego NZS PCz; w 1981 delegat na Konwent NZS PCz i na I KZD NZS w Krakowie, III-VI 1981 przewodniczący Zarządu Uczelnianego NZS, od IV 1981 członek Komisji Koordynacyjnej NZS Częstochowa. Od V 1981 kolporter wydawnictw niezależnych, organizator sprzedaży i sprzedawca na jawnym stoisku przy Wydziale Metalurgii PCz, zaopatrywał Bibliotekę NZS na PCz. 3 V 1981 współorganizator pielgrzymki akademickiej na Jasną Górę, 15 V 1981 wiecu w związku z zamachem na Ojca Świętego Jana Pawła II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. i tzw. cichego marszu na Jasną Górę, 25 V 1981 wiecu w obronie więźniów politycznych w Częstochowie. W 1981 członek redakcji niezależnego pisma „Nowy Indeks”. W VI 1981 odwołany, niezgodnie ze statutem, z funkcji przewodniczącego ZU.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu i Nowym Łupkowie, zwolniony 29 VI 1982.
Od 1983 na emigracji w USA.
Odznaczony przez redakcję „Niedzieli” Medalem Mater Verbi (2003).
1976-1980 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Częstochowie w ramach SOR krypt. Pływak; 1982-1983 przez Wydz. III KW MO/WUSW w Częstochowie w ramach KE krypt. Reformator.