Encyklopedia Solidarności

Józef Łopatka, ur. 12 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1951 w Bielsku-Białej. Ukończył Technikum Mechaniczno-Elektryczne tamże (1971).

21 III 1968 uczestnik demonstracji młodzieży pod pomnikiem Adama Mickiewicza w Bielsku-Białej.

1971–1975 pomocnik maszynisty w Lokomotywowni PKP Czechowice-Dziedzice, 1975–1982 mechanik, nast. bibliotekarz w Dyrekcji Rejonowej Kolei Państwowych w Bielsku-Białej.

Od IX 1980 w „S”; od I 1981 wiceprzew. KZ, V, XI 1981 delegat na I i II WZD Regionu Podbeskidzie, od VI 1981 członek Regionalnej Komisji Rewizyjnej Regionu Podbeskidzie.

13 XII 1981 wyniósł z siedziby KZ zakładowy sztandar „S”, który ukrył w domu; 14–15 XII 1981 uczestnik pierwszych konspiracyjnych spotkań w Bielsku-Białej, współtwórca podziemnej „S”, członek 5-osobowego kierownictwa tzw. Drugiego Szeregu „S” Regionu Podbeskidzie. 16 XII 1981 aresztowany, 7 I 1982 skazany przez Sąd Wojewódzki w Bielsku-Białej w trybie doraźnym na 5,5 roku pozbawienia wolności, osadzony w ZK w Raciborzu, Strzelcach Opolskich, Wrocławiu i Strzelinie, 11 IV 1983 zwolniony warunkowo. II 1982 zwolniony z pracy. 1983–1989 kolporter podziemnych pism, m.in. „Solidarność Podbeskidzia”, „Solidarni” i „Tygodnik Mazowsze”; 1983–1984 archiwista w spółdzielni Domena Bielsko-Biała, zwolniony po interwencji SB. 1984–1991 pracownik fizyczny, nast. majster w Przedsiębiorstwie Polonijnym Marbet w Bielsku-Białej.

1989 założyciel „S” w PP Marbet, przew. KZ. 1990–1991 radny Rady Miejskiej Bielska-Białej z listy KO. 1991–1996 w Niemczech, praca dorywcza. Od 1997 na rencie. Od 1995 członek ogólnopolskiego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stanu Wojennego z siedzibą w Katowicach. 2004–2006 członek ugrupowania Inicjatywy dla Polski. Od 2008 członek PO. 2010–2014 radny Rady Miejskiej Bielska-Białej z listy PO. Od 2018 na emeryturze.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2017).

16 XII 1981 – 13 IV 1982 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Bielsko-Białej w ramach SOR krypt. Zastępcy; 11 V 1984 – 22 VII 1989 przez Wydz. V WUSW w ramach SOR krypt. Mela.

Artur Kasprzykowski