Marciniak Jan
Jan Marciniak, ur. 28 X 1939 w Szczytnikach k. Kalisza. Ukończył ZSZ w Łodzi (1954).
1960-1989 pracownik Fabryki Wyrobów Runowych Runotex w Kaliszu. 9-14 IX 1980 współinicjator strajku w Runoteksie, przewodniczący KS; od IX 1980 w „S”, współorganizator „S” w Runoteksie; w 1981 członek Zarządu Okręgu „S” w Kaliszu, w VI i VI/VII 1981 delegat na I WZD (Województwa Kaliskiego) Regionu Wielkopolska Południowa.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Ostrowie Wlkp. i Głogowie, zwolniony 22 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982. Po wyjściu przeniesiony na gorsze stanowisko pracy (z tkalni do farbiarni); kolporter podziemnych wydawnictw w siatce (z żoną Henryką Marciniak i synem Radosławem Marciniakiem) Tymczasowego Komitetu Koordynacyjnego „S” Wielkopolska Płd., uczestnik manifestacji; kilkakrotnie przesłuchiwany, zatrzymywany na 48 godz., m.in. 11 XII 1982 podczas rozprawy o. Stefana Dzierżka w Łodzi, rewizje w mieszkaniu. Współpracownik Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom: m.in. roznosił żywność i odzież, zbierał informacje o represjonowanych. 1982-1983 współorganizator przemarszów z kościoła oo. Jezuitów do kościoła św. Józefa (jego 18-letni syn Radosław po mszy 13 III 1983 pobity, następnie skazany przez kolegium ds. wykroczeń na karę grzywny za intonowanie pieśni patriotycznych). 13 IV 1983, po mszy św. u oo. Jezuitów, zatrzymany na 48 godz., przesłuchiwany, rewizja w mieszkaniu. Współorganizator układania krzyży kwietnych przy kościele św. Józefa w Kaliszu i w ogrójcu klasztoru oo. Jezuitów w Kaliszu. W nocy 31 X 1982 (ze Stanisławem Kordelasem i Markiem Aleksandrzakiem) na Cmentarzu Miejskim w Kaliszu rozkleił kilkadziesiąt plakatów z napisem „Solidarność”. 1983-1990 współorganizator wyjazdów autokarowych z Runoteksu do Częstochowy na Ogólnopolskie Pielgrzymki Ludzi Pracy; w 1984 uczestnik pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie; uczestnik spotkań opozycji kaliskiej w klasztorze oo. Jezuitów. 1988-1989 działacz Duszpasterstwa Ludzi Pracy „S” Kaliska im. ks. Jerzego Popiełuszki przy klasztorze oo. Jezuitów, organizator pielgrzymek do Biechowa w ramach DLP „S” Kaliska. W 1988 lider i organizator struktur „S” w Kaliszu. 4 X 1988 spotkał się w swoim mieszkaniu z Bogdanem Narożnym ws. reaktywowania zakładowych i regionalnych struktur „S”, 14 I 1989 na spotkaniu opłatkowym DLP „S” Kaliska w klasztorze oo. Jezuitów z 6 działaczami „S” podjął decyzję o rozpoczęciu jawnej działalności.
Od 1989 na rencie. Od 14 I 1989 członek Komitetu Organizacyjnego TZR „S”, II-VIII 1989 członek Prezydium TZR Wielkopolska Płd., VIII 1989 – I 1990 wiceprzewodniczący. 17 V 1989 upoważniony (z 3 in. działaczami) przez Lecha Wałęsę do organizowania „S” w regionie. W 1990 delegat na II WZD Regionu Wielkopolska Płd. 1990-1991 pracownik Działu Kolportażu ZR w Kaliszu; członek „S” do 1997. W 1993 reprezentował „S” regionalną na spotkaniu z Janem Pawłem II w Rzymie. W 1997 w AWS. 1996-1998 członek Stowarzyszenia Polskich Byłych Więźniów Politycznych we Wrocławiu. Od 1999 na emeryturze.
Odznaczony Krzyżem Więźnia Politycznego (1996).
4 VIII – 10 IX 1980 rozpracowywany przez Wydz. III-A KW MO w Kaliszu w ramach SOS krypt. Runo; 23 X – 4 XI 1980 w ramach SOS krypt. Solidarność; do 5 V 1989 przez Wydz. V WUSW w Kaliszu w ramach SOR krypt. Organizacja; do 9 I 1989 objęty KE krypt. Marcin.