Marczak Henryk
Henryk Marczak, ur. 4
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1947 w Pabianicach. Ukończył LO (1968).
1961-1964 pracownik Pabianickich Zakładów Przemysłu Wełnianego, 1965-1968 Zakładów Graficznych tamże, 1969-1970 Łódzkich Fabryk Mebli, 1971-1976 Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Pabianicach, 1976-1983 Zakładów Budowy i Naprawy Maszyn Drogowych Madro tamże.
Od IX 1980 w „S”, sekretarz Komitetu Założycielskiego, od IV 1981 przewodniczący KZ w ZBiNMD Madro; od VIII 1981 sekretarz Komisji Lokalnej w Pabianicach Regionu Ziemia Łódzka.
Po 13 XII 1981 uczestnik akcji zabezpieczania dokumentacji „S”, zamalowywania obwieszczeń i plakatów WRON, autor dokumentacji fotograficznej pojazdów pancernych na rogatkach Pabianic; 1982-1983 szef grupy
Pro Patria Pro Patria Pro Patria, wydawnictwo niezależne działające w Pabianicach w latach 1982–1983, założone przez Henryka Marczaka, prowadzone ze Sławomirem Łuczyńskim.
zajmującej się wydawaniem pism podziemnych, m.in. jednodniówek: „Metody” i „Trybuna”, broszur, plakatów, in.; organizator sieci kolportażu. W 1983 aresztowany, 16 II 1984 skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Łodzi na 8 mies. więzienia w zawieszeniu na 2 lata i grzywnę; zwolniony z pracy. 1984-1989 pracownik prywatnego zakładu Elektromechanika Krzysztofa Włocha. W 1985 uczestnik wykonania i zawieszenia wizerunku Józefa Piłsudskiego na ścianie kościoła św. Mateusza w Pabianicach. 1987-1989 członek Międzyzakładowego Komitetu Solidarności w Pabianicach, współpracownik podziemnego pisma „Legionista”, autor.
W 1989 współzałożyciel, sekretarz MKO Komisji Lokalnej „S” w Pabianicach; pracownik RKO Ziemi Łódzkiej; współzałożyciel Wojewódzkiego KO w Łodzi; współzałożyciel, przewodniczący KO Miasta Pabianice. W 1989 pracownik Zakładów Przemysłu Bawełnianego Alba w Łodzi. 1990-2005 przewodniczący KZ „S” w swoim zakładzie. Od 1992 sekretarz ZR Ziemia Łódzka. W 1997 członek założyciel RS AWS. 1999-2002 członek Rady Programowej Łódzkiego Ośrodka TVP. Od 2001 sekretarz łódzkiej Kapituły medalu O Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989.
Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), medalem O Niepodległość Polski i Prawa Człowieka (2001), Odznaką Honorową Sybiraka (2006), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
1983-1988 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO/WUSW w Łodzi w ramach SOR krypt. Alek/Wydawcy; 1983-1989 przez KM MO/RUSW w Pabianicach/Wydz. III WUSW w Łodzi w ramach SOR krypt. Drukarnia.
Wiesław Maciejewski