Markowski Stanisław
Stanisław Markowski, ur. 8 V 1949 w Częstochowie. Absolwent geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (1972). Fotografik, kompozytor, poeta.
W 1971 zadebiutował jako fotograf wystawą ''Klimaty Krakowa''. 1972-1974 prowadził pracownię fotograficzną w Muzeum UJ u prof. Karola Estreichera, 1974-1975 instruktor fotografii w Młodzieżowym Domu Kultury w Nowej Hucie. Od 1975 niezależny fotografik, 1975-1977 fotoreporter w Krajowej Agencji Wydawniczej. Od 1977 członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Zbierał i ujawniał nieznane materiały fotograficzne i fonograficzne, m.in. z XII 1970. Fotografował m.in. „czarny marsz” w V 1977 po śmierci Stanisława Pyjasa, wszystkie pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny, strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w VIII 1980, wprowadzenie stanu wojennego, demonstracje w Krakowie i Nowej Hucie, pogrzeb ks. Umiński Jan, ks. Jan Umiński, ks., ur. 25 VII 1930 w Rypinie, zm. 20 VI 1990 w Sulejowie k. Piotrkowa Trybunalskiego. Absolwent Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi, święcenia kapłańskie (1955). Jerzego Popiełuszki. 1980-1989 współpracował z „Tygodnikiem Powszechnym”, do dziś z tygodnikiem „Niedziela”. W l. 80. wykonywał zdjęcia spektakli w Teatrze Starym w Krakowie; 1980/1981 współpracował z Andrzejem Wajdą przy filmie ''Człowiek z żelaza''.
1980-1981 członek Komitetu Porozumiewawczego Związków Twórczych i Naukowych; współtwórca wystawy ''Fotografie z lat 1956, 1968, 1976, 1980''. W XI 1980 autor muzyki do wiersza Jerzego Narbutta ''Solidarni'' (oficjalny hymn „S”). W 1981 działacz krakowskiego KOWzP; we współpracy z „S” rozpoczął przygotowania do wielkiej wystawy ''Póki my żyjemy'' przerwane przez stan wojenny. 11-12 XII 1981 uczestnik Kongresu Kultury Polskiej.
Po 13 XII 1981 współorganizator niezależnych wystaw fotograficznych i działań artystycznych w wielu kościołach Polski, blisko związany z kościołem św. Maksymiliana Marii Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach i ks. Kazimierzem Jancarzem oraz ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim. W 1986 nakładem podziemnego pisma „PWA” wydał album ''Świadectwa – Polska po 13 grudnia w fotografii'' ze zdjęciami własnymi i fotografów zaangażowanych w dokumentowanie oporu społecznego wobec reżimu.
Od 1992 członek Zarządu Fundacji Sacr-Art, w 1999 współinicjator Ruchu Obywatelskiego Dobre Media – Media Bez Przemocy, w 2001 założyciel Krakowskiego Forum Kultury Polskiej, 12-13 XII 2001 organizator Krakowskiego Kongresu Kultury Polskiej pn. Co po nas zostanie. Od 2000 członek Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej w związku z problemem przemocy w mediach, 2004-2007 w Radzie Programowej Obchodów 750-lecia Lokacji Miasta Krakowa. Od 2007 w Zarządzie Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego; realizator autorskich filmów dokumentalnych dla TVP Kraków. 2007-2008 członek Komisji Rewizyjnej i Komisji Artystycznej w ZPAF Oddział w Krakowie. Od 2009 członek Rady Programowej Radia Kraków.
Autor 25 albumów fotograficznych, m.in. ''Drogami św. Franciszka z Asyżu'' (1987), ''Fotografie z lat 1980-1989'' (1990), ''Pejzaż święty. Polskie kościółki drewniane'' (1998), ''Ziemia Zbawiciela'' (2000), ''Klimaty Krakowa'' (2001), ''Ziemia Apostołów Pawła i Jana'' (2002), ''Oblicza polskiego dworu'' (2003). Autor wystaw fotograficznych w kraju i zagranicą. Jego prace znajdują się w zbiorach muzeów i galeriach m.in. w Lozannie, Bostonie, Tel Avivie, Warszawie, Wrocławiu, Krakowie oraz w monografiach i encyklopediach fotografii, m.in. ''Wszystko o fotografii'' (1978), Michela Auera ''Editions Camera Obscura'' (Geneve 1985), Jerzego Lewczyńskiego ''Antologia Fotografii Polskiej 1839-1989'' (1989). Pianista, kompozytor, wydał autorskie płyty: ''Tęsknota'' (2003), ''Bądź wierny, idź!'' (2008).
Uhonorowany przez Związek Polskich Artystów Fotografików medalem im. Jana Bułhaka (1977), Nagrodą im. Eugeniusza Lokajskiego (1988); wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2000), I Nagrodą w Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym w Bielsku Białej Misterium Cierpienia, Misterium Odkupienia (2005). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), medalem Gloria Artis (2009).
Kraków, Region Małopolska