Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Niedzielak Stefan

Stefan Niedzielak, ks., ur. 1 IX 1914 w Płocku, zm. 20 I 1989 w Warszawie. Absolwent Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie (1940), 23 VI 1940 święcenia kapłańskie z rąk bp. Stanisława Galla.

Podczas II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej wikary kolejno w parafiach w Wiskitkach, Bolimowie k. Łowicza i Łowiczu; kapelan Obwodu Łowicz Narodowej Organizacji Wojskowej, kapelan AK w czasie Powstania Warszawskiego, kurier abp. Adama Sapiehy, jako współpracownik Delegatury Rządu RP na Kraj zapoznał się z raportem MCK nt. zbrodni katyńskiej, od 1946 kapelan WiN. 1946-1950 pełniąc posłanie kapłańskie jednocześnie odbudował kościół Świętej Trójcy na Solcu w Warszawie, 1950-1956 kościół Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim; 1956-1961 rektor kościoła św. Karola Boromeusza na warszawskich Powązkach, 1961-1977 proboszcz parafii Matki Boskiej Loretańskiej na Pradze, od 1977 ponownie proboszcz parafii św. Karola Boromeusza; autor patriotycznych kazań wygłaszanych z okazji rocznic świąt narodowych (17 IX, 3 V, 11 XI). 23 VIII 1979 sygnatariusz Apelu Komitetu Porozumienia na rzecz Samostanowienia Narodu o przeprowadzenie wolnych wyborów do Sejmu. Stawiane przez niego w końcu l. 70. (z Wojciechem Ziembińskim) na Cmentarzu Powązkowskim symboliczne mogiły i krzyże upamiętniające Polaków, którzy zginęli w ZSRS, były systematycznie niszczone przez nieznanych sprawców.

W l. 80. współtwórca Sanktuarium Poległych i Pomordowanych na Wschodzie przy kościele św. Karola Boromeusza (prace zakończono w 1984), celebrans corocznych Mszy Katyńskich. W 1988 współtwórca i opiekun wspólnoty Rodzina Katyńska – Rodzina Polska, zaangażowany we wspieranie repatriantów z dawnego ZSRS, szczególnie z Kazachstanu, oraz pomoc dla Polaków żyjących na Wschodzie. Prześladowany: listy, telefony z pogróżkami, pobicia, próby porwania. 20 I 1989 zamordowany w swoim mieszkaniu na plebanii. Sprawców nie wykryto, śledztwo umorzono 2 X 1990.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).

 

Krzysztof Biernacki

Opcje strony

do góry