Encyklopedia Solidarności

Ryszard Papierzański, ur. 11 VI 1948 w Jarząbkowicach k. Środy Śl. Ukończył ZSZ dla Pracujących w Rawiczu (1974).

1966-1969 pracownik KWK Victoria Victoria (FSC Lublin) „Victoria”, podtytuł: „Biuletyn informacyjny NSZZ «Solidarność» FSC Lublin”, pismo wydawane IV 1988 – III 1989 (w winiecie rysunek dłoni z palcami ułożonymi w kształcie „V” z napisem „Solidarność” stylizowanym na oryginalną solidarycę). Jako wydawca w stopce m.in.: Drukarnia Olofa Palme, Drukarnia im. Stefana Okrzei i Wydawnictwo im. Stefana Okrzei. w Wałbrzychu, 1969-1971 zasadnicza służba wojskowa w jednostce przeciwlotniczej we Wrocławiu, 1974-1976 pracownik Wałbrzyskich Zakładów Graficznych Kalkomania w Wałbrzychu, 1976-1980 Spółdzielni Pracy tamże, 1980-1982 KWK ZMP w Żorach.

29 VIII – 3 IX 1980 uczestnik strajku w KWK ZMP; od IX 1980 w „S”.

13-15 XII 1981 uczestnik strajku w KWK ZMP; od 1982 członek KPN w Żorach oraz Legionu Polskiego; w V 1982 założyciel drukarni w swoim mieszkaniu w Żorach, do VIII 1982 drukarz (z żoną Wandą Papierzańską) ulotek, pism Legionu Polskiego „Bagnet” i „Kurier” oraz przedruków „Wiadomości Wojennych”, kolporter m.in. w kopalniach; 30 VIII 1982 zatrzymany w mieszkaniu Andrzeja Andrzejczaka w Żorach podczas dostarczania paczki z ulotkami (w wyniku rewizji skonfiskowano powielacz, maszyny do pisania i papier), przesłuchiwany w KW MO w Katowicach, internowany, następnie 15 IX 1982 aresztowany, przetrzymywany w AŚ przy KW MO w Katowicach: X/XI 1982 uczestnik 11-dniowej głodówki w proteście przeciwko stanowi wojennemu, 11 V 1983 skazany wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach na 8 mies. więzienia, w wyniku zaliczenia aresztu na poczet zasądzonej kary 16 V 1983 zwolniony; zwolniony z pracy, w 1983 zatrudniony w Cegielni w Żorach. 1983-1984 uczestnik spotkań i protestów pod krzyżem kwietnym przy kościele św. Anny w Warszawie oraz Mszy za Ojczyznę w parafii NMP Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju, skąd przywoził (razem z żoną) prasę i książki, m.in. „Tygodnik Mazowsze” i „Regionalny Informator Solidarności”. 1984-1986 pracownik KWK Krupiński w Suszcu. 20 IX i 19 XII 1984 wzywany na przesłuchania do RUSW w Żorach. Od 1986 właściciel zakładu introligatorskiego. W VIII 1988 podczas strajku w KWK ZMP w Żorach dostarczał żywność strajkującym górnikom.

Od 2004 na emeryturze. 2 VIII 1982 – 24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1984 rozpracowywany przez Wydz. V-2 KW MO/WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Introligator.

Halina Żwirska