Encyklopedia Solidarności

Andrzej Pokorski, ur. 12 IX 1960 w Podgrodziu k. Elbląga, zm. 7 IV 2018 w Australii. Ukończył Zasadniczą Szkołę Górniczą w Wodzisławiu Śl. (1978).

1978-1980 zatrudniony w KWK 1 Maja w Wodzisławiu Śl., 1980-1981 w KWK ZMP w Żorach, XII 1981 – 1982 w Przedsiębiorstwie Wdrożeniowo-Produkcyjnym Prodryn w Wodzisławiu Śl.

1980-1982 organizator struktur KPN w Wodzisławiu Śl., przewodniczący. Od X 1980 w „S”.

13-15 XII 1981 uczestnik strajku w KWK ZMP, członek KS, 16-18 XII 1981 uczestnik strajku w KWK Borynia w Jastrzębiu-Zdroju; 20 XII 1981 zwolniony z pracy. XII 1981 – VIII 1982 członek grupy podziemnej Legion Polski, redaktor i autor w piśmie Legionu „Bagnet”, drukarz (w mieszkaniu Ryszarda i Wandy Papierzańskich w Żorach) i kolporter pisma w Żorach i Wodzisławiu Śl.; uczestnik akcji ulotkowych, malowania haseł na murach, prowadził zbiórki pieniędzy na pomoc dla represjonowanych. 29 IV 1982 uczestnik akcji wysadzenia postumentu z godłem ZSRS w Wodzisławiu Śl. 29 VIII 1982 zatrzymany, internowany w Ośr. Odosobnienia w Katowicach, 23 IX 1982 aresztowany, 11 V 1983 skazany w trybie doraźnym wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach na 3,5 roku więzienia i 2 lata pozbawienia praw publicznych, osadzony w ZK w Strzelinie, od 5 XII 1983 uczestnik 54-dniowej głodówki o status więźnia politycznego i poprawę warunków bytowych w więzieniu, zwolniony 23 III 1986. 1986-1987 bez zatrudnienia; prowadził w mieszkaniu punkt kolportażu prasy podziemnej, m.in. „Wolnego Związkowca”, „RIS-u” oraz przywożonych z Warszawy „Tygodnika Mazowsze”, „Woli”, książek i druków okolicznościowych; w Warszawie pomagał przy emisji audycji Radia „S”. W 1986 kilkakrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, skazywany przez kolegium ds. wykroczeń na grzywnę za uchylanie się od ustawowego obowiązku pracy.

Od 1987 na emigracji w Australii, 1987-1989 pracownik fabryki aluminium Alcan w Sydney, 1989-1999 firmy budowlanej, od 1999 właściciel firmy remontowej w Sydney. 1987-1988 pomagał w organizowanym przez Biuro Informacyjne „S” w Sydney transporcie leków do Polski. Od I 2008 członek Związku Więźniów Politycznych Okresu Stanu Wojennego Oddział w Australii, od 2009 ZWPOSW w Australii.

2 VIII 1982 – 24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1984 rozpracowywany przez Wydz. V-2 KW MO/ WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Introligator.

Halina Żwirska