Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/18473,Rydelin-Eugeniusz.html
26.04.2024, 10:47

Rydelin Eugeniusz

Eugeniusz Rydelin, ur. 9 III 1953 w Kwiatkowie k. Przasnysza. Ukończył ZSZ w Jastrowiu (1972).

1971-1972 zatrudniony w Przedsiębiorstwie Produkcji Betonów Jastrobet w Jastrowiu, 1974-1975 w Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego Budostal–4 w Dąbrowie Górniczej – Zakład Budowy Kompleksu Walcowni w Hucie Katowice, 1976-1982 w Kombinacie Budownictwa Ogólnego Zagłębie w Sosnowcu, 1979-1980 instruktor praktycznej nauki zawodu w ZSZ i Technikum Budowlanym w Sosnowcu. 1978-1980 kolporter w miejscu pracy antykomunistycznych ulotek (m.in. o działalności Kazimierza Świtonia, Jacka Kuronia). 12 II 1979 po rewizji w domu zatrzymany, przewieziony do KM MO w Będzinie, po przesłuchaniu zwolniony, następnie kilka razy w miesiącu wzywany na przesłuchania.

Od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie KZ w KBO w Dąbrowie Górniczej; kolporter biuletynu KZ „Oko”. Od I 1981 w KPN, członek Centralnego Kierownictwa Akcji Bieżącej KPN w Katowicach. W 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD (Województwa Katowickiego) Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Od X 1981 wiceprzewodniczący Miejskiej Komisji Koordynacyjnej w Sosnowcu, szef grupy interwencyjno-prawnej, organizator zaplecza drukarskiego dla pism MKK: „Nowego Nurtu”, „Pełnym Głosem”, „Informatora Związkowego” i „Nowych Dróg”. 27 X 1981 współorganizator akcji protestacyjnej w obronie Wojciecha Figla przed budynkiem Sądu Rejonowego w Sosnowcu, 28 X 1981 organizator kilkugodzinnego strajku solidarnościowego z załogą KWK Sosnowiec.

13 XII 1981 rewizja w domu; 13–14 XII 1981 współorganizator strajku w biurowcu i bazie transportowej KBO, przewodniczący KS; 14 XII 1981 zatrzymany, przetrzymywany do KM MO w Sosnowcu i Katowicach, 31 XII 1981 aresztowany, przewieziony do AŚ w Katowicach, następnie internowany w Ośr. Odosobnienia w Raciborzu i Strzelcach Opolskich; zwolniony z pracy; 13 I 1982 skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Katowicach na 1,5 roku więzienia, po odwołaniu prokuratora i rewizji wniesionej przez obrońców 5 V 1982 Sąd Najwyższy uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia, 30 XII 1982 Sąd Wojewódzki w Katowicach zwiększył wyrok do 2,5 roku więzienia, osadzony w AŚ w Gliwicach, ZK we Wrocławiu i Strzelinie, 8 VI 1983 wniósł odwołanie, 9 VI 1983 zwolniony. 20 IX 1983 wezwany do RUSW w Sosnowcu, po odmowie wyjazdu z Polski skazany przez kolegium ds. wykroczeń na 60 dni aresztu (z zamianą na grzywnę), ponownie przewieziony do RUSW w Sosnowcu, następnie osadzony w AŚ tamże, 30 IX 1983 zwolniony po wpłaceniu grzywny. W 1983 zwolniony z pracy. 30 VIII 1985 uczestnik (wraz z Grzegorzem Maderskim) akcji zakupu i przewozu sprzętu poligraficznego z Żor do Katowic. W 1983 przez 2 tyg. zatrudniony w Biurze Projektowo-Badawczym Budownictwa Ogólnego Miastoprojekt w Sosnowcu, IX 1984 – 1987 betoniarz w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej – Zakład Remontowo-Budowlany w Truskolasach, 1987-1990 zbrojarz w RSP we Włynicach k. Radomska.

W 1991 pracownik Wydz. ds. Współpracy z Organizacjami Politycznymi w ZR Śląsko-Dąbrowskiego „S”. Od 1991 w PC, członek Zarządu Wojewódzkiego, 1993-1995 koordynator na Zagłębie, przewodniczący Komisji ds. Prokuratury; delegat na Wojewódzki Zjazd i II Kongres PC w Warszawie.

Halina Żwirska

Opcje strony