Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Szelwicki Franciszek

Franciszek Szelwicki, ur. 2 I 1941 w Czarnokoncach Małych (obecnie Ukraina), zm. 16 III 2018 w Lasowicach k. Otmuchowa. Ukończył Technikum Mechaniczne w Świdnicy (1964).

1958–1959 pracownik Zakładów Górniczo-Hutniczych w Szklarach, 1959–1966 st. stażysta w Zakładach Urządzeń Włókienniczych i Przemysłowych w Jodłowniku, 1966–1989 kierownik planowania, technolog, specjalista w dziale technologicznym w Zakładach Urządzeń Przemysłowych w Nysie.

Od IX 1980 w „S”; od IX 1980 członek Komitetu Założycielskiego, od 14 XII KZ, V i VII 1981 delegat na I WZD Regionu Śląsk Opolski, od 30 VII 1981 członek prezydium ZR, IX/X 1981 delegat na I KZD, członek KK. VII 1981 jako członek ZR współzałożyciel Opolskiego KOWzP.

14 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośr. Odosobnienia w Opolu, Kamiennej Górze (II 1982 głodówka) i Głogowie, 24 VII 1982 zwolniony. 1982–1988 członek podziemnej Tymczasowej KZ w zakładzie pracy, VIII–X 1982 współpracownik redakcji podziemnego pisma „Odmiennym Zdaniem”, VIII 1982–1989 kolporter w Nysie i Otmuchowie ulotek, podziemnej prasy i wydawnictw, m.in. „Odmiennym Zdaniem”, „Tygodnika Mazowsze”, „Sygnałów Wojennych”. 21 VI 1983 członek delegacji opolskiej „S” (z Janem Całką i Janem Piątkowskim), która złożyła hołd Janowi Pawłowi II podczas mszy na Górze św. Anny. 1983–1989 współzałożyciel i uczestnik Duszpasterstw Ludzi Pracy przy kościołach św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki w Nysie oraz św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego w Otmuchowie, m.in. odbywających się co mies. wykładów i spotkań z przedstawicielami opozycji, Kościoła, nauki i kultury, 1985 współorganizator budowy pierwszego w Polsce pomnika ks. Jerzego Popiełuszki w Otmuchowie (odsłonięty 28 IV 1985 na cmentarzu przy kaplicy św. Anny). 25–27 VIII 1988 uczestnik I Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Krakowie-Mistrzejowicach. 28 I 1989 współzałożyciel, członek Międzyzakładowej Komisji Organizacyjnej „S” w Otmuchowie.

IV–VI 1989 członek KO tamże i Opolskiego KO „S”. 1989–1992 gł. mechanik w Zakładach Narzędzi Gospodarczych i Rolniczych w Otmuchowie. Od 2 II 1989 przew. Komitetu Organizacyjnego „S” w zakładzie, nast. KZ; 1989–1992 przew. MKZ w Otmuchowie. 15 IV 1989 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Śląsk Opolski, członek TZR, 1990–1998 delegat na WZD Regionu Śląsk Opolski, członek ZR, 1992–1998 przew., 1990–1998 delegat na KZD, członek KK. 1997–2002 w AWS, 1997–2001 poseł na Sejm RP z listy AWS. Od 2002 na emeryturze.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).

1983–24 X 1984 rozpracowywany w ramach SOR krypt. Waleczni; do 10 VIII 1989 rozpracowywany przez p. V/VI RUSW w Nysie w ramach KE krypt. Maluch.

Zbigniew Bereszyński|Andrzej Koziar

Opcje strony

do góry