Szkutnik Krystyna
Krystyna Szkutnik, ur. 16
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1957 w Raciborzu. Absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie (1982).
Od IX 1980 w „S”. 18 II 1981 członek delegacji studenckiej podczas podpisania porozumienia rzeszowskiego.
1980–1994 nauczycielka w SP nr 13 w Rzeszowie, następnie SP w Hermanowej oraz SP nr 11 w Rzeszowie. 1982–1983 wspólnie z mężem Januszem Szkutnikiem nagrywała relacje żołnierzy AK, m.in. dot. mordowania jeńców NKWD w Turzy. 1983–1985 organizatorka dorocznych, listopadowych spotkań z Jerzym Karpińczykiem w lesie turzańskim z udziałem m.in. A. Kucharskiego, J. Szkutnika, Marty Śledzianowskiej, Juliana Kurasińskiego, Kazimierza Chorzempy oraz żołnierzy AK Stanisława Pieli i Jana Bełzy. 1983–1986 członek Koła Oporu Społecznego utworzonego przez Albinę i Mikołaja Karpińczyków i Józefa Kyca. 1983–1989 współpracowniczka Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników, 1983–1990 członek Solidarności Walczącej. W lecie 1983 łącznik SW i OKOR z mec. Piotrem Andrzejewskim w sprawie mordu w Turzy. 1983–1985 współpracowniczka redakcji pism podziemnych Porozumienia Prasowego Solidarność Zwycięży, Oddział Rzeszów: „Informator Rzeszowski” (nr sygnalny), „Galicja”, „Wieś Polska” (drukarz jednego numeru); „Solidarność Zwycięży” (drukarz jednego numeru) i znaczka okolicznościowego na 1 V 1983. W VIII i XI 1984 organizator techniczny (przy współpracy Eleonory Kucharskiej) i nadawca dwóch audycji radiowych Radia Wolna Polska. 1982–1989 kolporterka prasy podziemnej (m.in. „Solidarność Walcząca”, „Porozumienie Zwycięży”, „Montinowiec”, „Tygodnik Mazowsze”, „KOS”) oraz (wspólnie z Marią Fludzińską, Sławiną Kargol) książek dostarczanych przez Wieńczysława Nowackiego i Jerzego Karpińczyka i Biblii w języku ukraińskim. 1987–1989 współpracowniczka Niezależnego Ruchu Ludowego, członek grupy koordynującej spotkania w Rzeszowie wraz z Anną Bolanowską, Barbarą Wcisło, Urszulą Żydzik, Stefanem Wójcikiem, Konwentu Seniorów Niezależnego Ruchu Ludowego „Solidarność” i niezależnych Komitetów PSL. 1987–1989 uczestniczka akcji wysłania petycji do władz PRL w sprawie zwolnienia uwięzionych członków SW i innych organizacji niepodległościowych. 1987–1989 uczestniczka (w grupie Barbary Tondos) akcji Ruchu WiP, m.in. cotygodniowych spotkań młodzieży. Przeciwniczka obrad Okrągłego Stołu.
W 1990 kandydatka z listy Ruchu Wolność i Pokój do Rady Miasta Rzeszowa, zwolenniczka dekomunizacji i lustracji. I 1991 – 31 VIII 1994 członek „S”. W 1994 zwolniona z pracy. 1995–2006 współorganizatorka uroczystości rocznicowych porozumień rzeszowsko-ustrzyckich. Od 1996 współwłaścicielka antykwariatu Akces w Rzeszowie; od 2001 właścicielka Księgarni Akademickiej w Jarosławiu.
Bogusław Kleszczyński