Trelka Tadeusz
Tadeusz Trelka, ur. 30 I 1946 w Tuczempach k. Jarosławia. Ukończył Technikum Drogowe w Jarosławiu (1965). Absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, kierunek administracja publiczna (2004).
1965-1967 zasadnicza służba wojskowa, 1968-1969 zatrudniony w Batalionie Inżynieryjno-Budowlanym w Jarosławiu; 1969-1975 w Rejonie Eksploatacji Dróg Publicznych w Nowym Targu, od 1975 w prywatnej Wytwórni Opakowań Drewnianych w Tuczempach, następnie w gospodarstwie rolnym; od 1978 własna działalność gospodarcza w firmie Skup, Przerób i Renowacja Opakowań Drewnianych.
Od VIII 1980 współorganizator struktur niezależnych związków rolniczych; 29 XII 1980 i 10 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 uczestnik rozpraw sądowych, współorganizator manifestacji w związku z rejestracją NSZZ Rolników Solidarność Wiejska w Warszawie. I-II 1981 współorganizator i uczestnik strajku ustrzycko-rzeszowskiego, łącznik i kolporter pisma strajkowego „Trwamy”. XII 1980 – III 1991 przewodniczący Koła NSZZ RI Solidarność Wiejska w Tuczempach; członek Zarządów Gminnego i Wojewódzkie-go Komitetu Założycielskiego NSZZ Rolników Solidarność Wiejska w Jarosławiu, 8-9 III 1981 delegat na ogólnopolski zjazd zjednoczeniowy organizacji chłopskich w Poznaniu na którym powołano Ogólnopolski Komitet Założycielski „S” RI, 28-29 III 1981 uczestnik I Zjazdu OKZ „S” RI w Jarosławiu. W 1980 inicjator pierwszego w Polsce niezależnego Samorządu Wiejskiego wsi Tuczempy, do 1988 jego przewodniczący. 1980-1982 współinicjator i realizator zadań inwestycyjnych w Tuczempach (budowa stadionu, sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, gazyfikacja, rozbudowa SP z salą gimnastyczną).
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Uhercach, zwolniony 16 III 1982. 1982-1989 działacz podziemnych struktur „S” i „S” RI, kolporter wydawnictw podziemnych, m.in. „Słowa i Czynu” (wydawnictwo Chłopi), „Solidarności Rolników”. Od 1982 ponownie zatrudniony w gospodarstwie rodzinnym. W V 1988 inicjator i członek grupy zgłaszającej wojewodzie przemyskiemu wznowienie jawnej działalności związkowej.
W 1989 uczestnik 2-dniowego posiedzenia Tymczasowej Krajowej Rady Rolników w Magdalence, przeciwnik ponownej legalizacji RI „S”, współzałożyciel KO „S” w Przemyślu. W 1989 poseł RP z listy KO „S”. W VII 1990 członek Wojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej ds. weryfikacji funkcjonariuszy SB w woj. przemyskim. W II 1991 należał do delegowanej na Litwę grupy parlamentarzystów – obserwatorów nielegalnego sondażu na Wileńszczyźnie ws. niepodległości Litwy. 1992-1994 organizator i pierwszy kierownik Zakładu Obsługi Drogowego Przejścia Granicznego w Medyce po przejęciu administrowania od WOP. W wyborach prezydenckich 1995 szef Wojewódzkiego Sztabu Wyborczego Lecha Wałęsy w woj. przemyskim. W 1997 współorganizator Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym z siedzibą w Jarosławiu. XII 1998 – 2003 kierownik Zakładu Obsługi Drogowych Przejść Granicznych w Przemyślu. 2006-2007 kierownik Zakładu Obsługi Przejść Granicznych w Korczowej. Od V 2005 członek Rzeszowskiej Grupy Ujawnić Prawdę.
Odznaczony Krzyżem Semper Fidelis (2006), Złotym Krzyżem Zasługi (2007), Krzyżem Wolności i Solidarności (2012).
24 V 1985 – 15 III 1989 rozpracowywany przez Wydz. IV WUSW w Przemyślu w ramach SO krypt. Wspólnota; 25 III 1982 – 5 VII 1989 przez p. IV KP MO/RUSW w Jarosławiu/Wydz. IV WUSW w Przemyślu w ramach KE krypt. Gargamel; 31 XII 1981 – 15 IV 1985 przez Wydz. IV KW MO/WUSW w Przemyślu w ramach SO krypt. Wici; w 1983 przez Wydz. IV WUSW w Przemyślu w ramach SOR krypt. Zielarz; 27 IV 1983 – 11 IX 1986 przez Wydz. III KW MO/WUSW w Przemyślu w ramach SOR krypt. Konspirator; 28 VIII 1987 – 14 X 1988 przez Wydz. IV WUSW w Rzeszowie w ramach SO krypt. Relikt.