Urniaż-Grabowska Ligia Teresa
Ligia Teresa Urniaż-Grabowska, ur. 25 IX 1937 w Warszawie. Absolwentka Akademii Medycznej w Warszawie, Wydz. Lekarski (1968).
1966-1968 staż podyplomowy w szpitalach w Nowym Dworze Maz. i Warszawie, 1968-1970 lekarz w przychodni rejonowej w Nowym Dworze Maz., 1970-1997 w przychodni rejonowej w Legionowie. Od 1977 współpracowniczka ROPCiO, grupy Andrzeja Czumy.
X 1980 – 2005 w „S”; w 1980 przewodnicząca Komitetu Założycielskiego „S” Służby Zdrowia w Nowym Dworze Maz. i Legionowie; 1980-1981 przewodnicząca KZ „S” w ZOZ w Legionowie, członek Zarządu Oddziału „S” tamże oraz Sekcji Ochrony Zdrowia Regionu Mazowsze, w 1981 delegat na WZD Regionu Mazowsze. W 1980 wspólnie z Andrzejem Kicmanem powołała Komitet Budowy Szpitala w Legionowie i była jego przewodniczącą. Od 1980 bliska współpracowniczka ks. Jerzego Popiełuszki w Duszpasterstwie Służby Zdrowia. W XI 1981 dotkliwie pobita przez „nieznanych sprawców”.
13 XII 1981 – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 ukrywała się w Warszawie. W VI 1982 aresztowana i przez 2 tyg. przetrzymywana w aresztach milicyjnych w Warszawie, w VII 1982 internowana w Ośr. Odosobnienia Darłówku, 23 XII 1982 zwolniona. 1982-1989 działaczka Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom w Warszawie (w sekcji medycznej, m.in. z Zofią Kuratowską, Anną Tymowską, Ewą Wolak, Bożeną Pietrzykowską – pomoc medyczna uwięzionym i internowanym w Łowiczu, interwencje do władz państwowych w sprawach zdrowia osób uwięzionych, transport i rozdział leków dla ukrywających się działaczy opozycji) i podziemnych struktur „S” Służby Zdrowia, kolporterka w Legionowie wydawnictw podziemnych (m.in. „Tygodnik Mazowsze”, „Wiadomości Dnia”, „Reduta”, „Tygodnik Wojenny”, „Głos Medyka”, „Zeszyty Niezależnej Myśli Lekarskiej”), książek, kaset wydawnictwa NOWa. Organizatorka Mszy za Ojczyznę i spotkań samokształceniowych w Legionowie. 3-krotnie skazana przez kolegium ds. wykroczeń na karę grzywny. W 1983, po zamordowaniu przez MO Grzegorza Przemyka, opiekowała się jego matką Barbarą Sadowską, występowała jako świadek w procesie, od 1989 zabiegała o ukaranie prawdziwych sprawców. W IV 1988 uczestniczka demonstracji służby zdrowia przed Ministerstwem Zdrowia w Warszawie.
1989-2001 przewodnicząca KZ „S” w ZOZ w Legionowie; 1990-1998 członek Zarządu „S” Regionu Mazowsze, delegat na kolejne WZD; w 1989 wiceprzewodnicząca KO „S” w Legionowie. 1990-1997 radna Miasta Legionowo z listy Małej Ojczyzny, radna Sejmiku Województwa Mazowieckiego; w 1997 wiceprezydent Legionowa; 1997-2001 senator RP z listy AWS. Od 2002 lekarz w Wojewódzkim Szpitalu Chirurgii Urazowej, w poradni podstawowej opieki zdrowotnej w Warszawie. W XI 2000 doprowadziła do postawienia pomnika w miejscu uprowadzenia ks. Popiełuszki; w 2003 wspierała organizowanie muzeum pamięci ks. Popiełuszki w Warszawie.
Honorowy obywatel miasta Brzeziny (2001).
1984-1988 rozpracowywana przez p. III-2 RUSW w Legionowie w ramach SOR krypt. Działacze.