Encyklopedia Solidarności

Norbert Jan Wojciechowski, ur. 4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1939 w Smętowie Granicznym k. Starogardu Gdańskiego. 1959-1964 student filologii polskiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

1965-1989 pracownik KUL, m.in. rzecznik prasowy, kierownik Zakładu Małej Poligrafii, dyr. Działu Wydawniczo-Poligraficznego. W III 1968 uczestnik wieców i manifestacji studenckich w Lublinie.

Od IX 1980 w „S”; sekretarz Komisji Uczelnianej, IV-V 1981 delegat na I WZD Regionu Środkowo-Wschodniego, członek Prezydium ZR.

13-15/16 XII 1981 przewodniczący RKS „S” z siedzibą w WSK PZL Świdnik, po pacyfikacji uczestnik strajku w Lubelskich Zakładach Naprawy Samochodów; od 17 XII 1981 w ukryciu, w III 1982 ujawnił się po negocjacjach podjętych w jego sprawie przez bp. Bronisława Dąbrowskiego i prymasa Józefa Glempa (na prośbę władz KUL). W 1982 współpracownik podziemnego pisma „Pierwiosnek”; 1983-1989 podczas wyjazdów służbowych z KUL na Zachód w kontakcie z Biurem Koordynacyjnym „S” w Brukseli. W 1988 w listach otwartych do prezydenta Lublina i radnych MRN w Lublinie żądał usunięcia pomnika B. Bieruta w Lublinie i zmiany nazw ulic: Nowotki na ks. I. Radziszewskiego oraz Przełom na al. Jana Pawła II (pomnik usunięto, nazwy ulic zmieniono). 1988-1989 uczestnik prac Klubu Myśli Politycznej Dziekania w Warszawie.

1989-1991 członek Prezydium KO „S” Województwa Lubelskiego (od 30 VI 1989 KO „S” Lubelszczyzny). W 1990 jako osoba prywatna sfinansował koszty usunięcia pomnika Wdzięczności (żołnierz sowiecki) z pl. Litewskiego w Lublinie. 1990-1994 przewodniczący Lubelskiego Sejmiku Samorządowego z ramienia KO, 1994-1998 wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Lubelskiego z mandatu „S”, 1998-2002 radny sejmiku. 1990-1998 w PC, 1999-2002 w PPChD, 2002-2003 w SKL-RNP, od 2005 w PO. 1990-2012 prezes i właściciel Norbertinum Wydawnictwo, Drukarnia, Księgarnia Sp. z o.o. (pierwsze prywatne wydawnictwo katolickie w Polsce).

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Złotym Krzyżem Zasługi (2000), laureat nagrody Bene Meritus Terrae Lublinensi – za działalność na rzecz Lublina i regionu (2009), Angelusa Lubelskiego w kategorii człowiek kultury medialnej (2010), laureat nagrody Polcul Foundation i Nagrody Miasta Lublin za upowszechnianie kultury (2004).

1981-1982 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Lublinie w ramach SO krypt. Związek; 23 VII 1982 – 31 VIII 1989 przez Wydz. IV WUSW w Lublinie w ramach SOS/KE krypt. Doradca.

Marcin Dąbrowski