Wóltański Edward
Edward Wóltański, ur. 13 XII 1953 w Kraśniku Fabrycznym. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Lublinie (1973).
1974-1981 plastyk w Zakładach Górniczych Rudna w Polkowicach KGHM w Lubinie. 1978-1980 kolporter wydawnictw niezależnych m.in. „Bratniak”, „Robotnik”, „Gospodarz”, „Biuletyn Dolnośląski”.
Od IX 1980 w „S”; członek Zakładowej Komisji Robotniczej w ZG Rudna; twórca Radia „S” tamże.
Od 14 XII 1981 członek Zakładowego KS w ZG Rudna, 15-17 XII 1981 członek MKS „S” w ZG Rudna; po rozbiciu strajku w ukryciu; 28 XII 1981 aresztowany, 24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu na 3 lata. Po wyjściu organizator pomocy dla rodzin represjonowanych, w swojej pracowni stworzył punkt rozdziału paczek pozyskanych z Kurii Wrocławskiej i Warszawskiej. 1982-1988 własna (artystyczna) działalność gospodarcza. 6 IX 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Nysie, następnie w Strzelinie, Grodkowie, twórca obrazów, transparentów, wydawnictw okolicznościowych z symbolami „S”, 14 XII 1982 zwolniony. Po wyjściu wykonawca tysięcy odbitek zdjęć przedstawiających m.in. zbrodnię lubińską; 23 IV 1983 zatrzymany w Środzie Śl., aresztowany, przetrzymywany w AŚ we Wrocławiu, 24 VI 1983 zwolniony. Od 1982 kurier wydawnictw podziemnych do Lubina, m.in.: „Tygodnika Stanu Wojennego”, „Tygodnika Mazowsze”, „Poza Układem”, „CDN”, „Z Dnia na Dzień”, „Solidarności Walczącej”, „Jednością Silnych”, „KOS-a”, „Naszego Czasu”, „Arki”, „Niepodległości”, „Dziś”, „Solidarności Dolnośląskiej”, „Myśli Niezależnej”; organizator seansów filmów niedopuszczonych do dystrybucji przez cenzurę, przegrywał podziemne kasety audio. Od VI 1982 członek Solidarności Walczącej, organizator SW w Zagłębiu Miedziowym, łącznik z Wrocławiem, koordynator wszystkich lokalnych działań SW. W 1983 twórca biblioteki wydawnictw podziemnych w Lubinie; 1982-1989 wraz z Mieczysławem Garbosiem reprezentant Zagłębia Miedziowego w Arcybiskupim Komitecie Charytatywnym we Wrocławiu, następnie do 1989 współpracownik tegoż; w 1985 współzałożyciel, do 1990 przewodniczący Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego w Lubinie, organizator spotkań z ludźmi opozycji, kultury, sztuki. 1987-1989 wraz z Wojciechem Swakoniem i Jackiem Swakoniem założyciel, redaktor, autor i wydawca „Gazety Lubińskiej”. W 1989 współorganizator, uczestnik Porozumienia na rzecz Przeprowadzenia Demokratycznych Wyborów w „S”, przeciwnik Okrągłego Stołu.
1989-1992 dziennikarz „Gazety Nowej”, „Głosu Wielkopolskiego”, 1993-1995 przedstawiciel handlowy Wydawnictwa Editions Spotkania, 1995-2002 właściciel księgarni w Lubinie, 2003-2005 specjalista ds. zamówień publicznych w Zarządzie Gospodarki Mieszkaniowej tamże, od 2006 specjalista ds. logistyki w Energetyka Sp. z o.o. tamże.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
18 V 1983 – 4 IX 1989 rozpracowywany przez Wydz. V WUSW w Legnicy w ramach SOR krypt. Gazeta.