Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Zieleński Jerzy

Jerzy Zieleński, ur. 16 X 1928 w Łodzi, zm. 13 XII 1981 w Warszawie. Absolwent Akademii Nauk Politycznych, Sekcja Dziennikarstwa (1951) i Zaocznego Studium Dziennikarskiego na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego (1969).

W czasie II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej żołnierz AK, więzień Pawiaka, 1944 uczestnik powstania warszawskiego, nast. w obozach przejściowych w Ursusie i Szczakowej. 1948–1949 reporter „Gazety Ludowej”, 1948–1949 „Razem”, 1949–1950 z-ca redaktora nacz. „Wiadomości Służby Polsce”, 1950–1952 dziennikarz „Sztandaru Młodych”, 1953–1955 „Przyjaciela Żołnierza”, 1955–1970 „Dookoła Świata”, 1970–1974 „Życia i Nowoczesności”, 1974–1975 „Literatury”, 1972–1981 „Problemów”. W latach 50. członek ZHP i ZMP SDP. 1977–1980 współpracownik, autor tekstów (pod ps.) w pismach wydawanych poza cenzurą: „Biuletyn Informacyjny” (KSS „KOR”), „Robotnik”, „Zapis”; 1978–1981 członek zespołu Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”.

Od jesieni 1980 w „S”, doradca Regionu Mazowsze, współinicjator zmian w SDP, 1981 delegat na I KZD; jesienią 1981 organizator zespołu redakcyjnego pisma regionu „Tygodnik Mazowsze”, od 5 XI 1981 redaktor nacz. 13 XII 1981 popełnił samobójstwo na wiadomość o wprowadzeniu stanu wojennego (nr 1 „TM” przygotowany 12 XII nie zdążył się ukazać, edycję podziemną II 1982 dla uczczenia jego pamięci rozpoczęto od nr. 2).

Autor tomów reportaży i książek popularnonaukowych, m.in. Stan oblężenia w raju (1963), Technika i ja (1970), tekstów do filmów popularnonaukowych, współscenarzysta serialu TVP Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1964) i Krzyżem Walecznych.

 

 

 

Włodzimierz Domagalski-Łabędzki

Opcje strony

do góry