Piekart Ryszard
Ryszard Piekart, ur. 27 VII 1937 w Siedlcach. Ukończył Zespół Szkół Budowlanych w Siedlcach (1954), matura w Liceum Korespondencyjnym (1967).
1956–1957 instruktor wychowania fizycznego w Radzie Wojewódzkiej Ludowych Zespołów Sportowych w Warszawie, 1958–1960 zasadnicza służba wojskowa, 1960–1982 magazynier w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego Karo w Siedlcach.
Od 1976 drukarz i kolporter niezależnych pism KOR, nast. ROPCiO i KPN (m.in. „Biuletyn Informacyjny” KOR/KSS KOR, „Placówka”, „Gazeta Polska”, „Gospodarz”, „Opinia”, „Głos”, „Krytyka”, „Zapis”) oraz wydawnictw książkowych (m.in. Krąg, NOWa, Wydawnictwo Polskie, Wydawnictwo im. Konstytucji 3 Maja, PoMost). 1977–1979 członek Siedlecko-Podlaskiej Grupy Narodowo-Niepodległościowej, od 1 IX 1979 członek-założyciel KPN (ps. Roman Kossowski). 1978–1981 uczestnik i współorganizator mszy i manifestacji rocznicowych w Siedlcach i Warszawie. W VII 1981 uczestnik akcji budowy pomnika katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom (włącznie ze zrywaniem podłogi).
Od IX 1980 w „S”.
14 XII 1981 podjął próbę organizacji strajku w zakładzie; tymczasowo aresztowany, w I 1982 skazany przez Sąd Wojewódzki w Siedlcach na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu. 14 I 1982 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Białej-Podlaskiej, Włodawie i Kwidzynie, gdzie 14 VIII 1982 został ciężko pobity, nast. leczony szpitalnie, 24 IX 1982 zwolniony. Od III 1983 na rencie inwalidzkiej. 1983–1989 drukarz i kolporter wydawnictw podziemnych: pisma siedleckiej „S” „Informator”, „Droga” oraz publikacji książkowych Unii Nowoczesnego Humanizmu.
Od 1998 członek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Internowanych i Represjonowanych z siedzibą w Siedlcach (od 2010 członek zarządu).
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).
XI 1979 –
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1985 rozpracowywany przez Wydz. III/Wydz. IIIA KW MO/WUSW w Siedlcach w ramach SOR krypt. Osiłek.
Grzegorz Wolk