Klimek Teresa Maria
Teresa Maria Klimek (z d. Tomaszewska-Bończa), ur. 11 X 1929 w Hrubieszowie, zm. 29 XII 2013 w Gorzowie Wielkopolskim. Absolwentka Uniwersytetu Poznańskiego/Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii, kierunek matematyka (absolutorium 1969).
1978 – 1980 w SD.
1952–1953 nauczycielka w ZSZ w Gdyni, 1953 – 1955 w Technikum Gastronomicznym w Gorzowie Wielkopolskim, 1955–1957 – w wyniku odmowy zatrudnienia (po urlopie macierzyńskim) pozostawała na utrzymaniu męża. 1957 – 1972 nauczycielka w Technikum Chemicznym tamże, 1972–1984 nauczycielka w II LO tamże. W ZNP, 1974 – 1978 przew. Ogniska ZNP. Zaangażowana w wychowanie młodzieży w duchu wolności, opiekowała się grupą młodzieży wydającej pismo „Kamyczek”.
Od 1976 współzałożycielka i działaczka KIK w Gorzowie Wielkopolskim.
Od IX 1980 w „S”; IX 1980 – 13 XII 1981 wiceprzew. Komitetu Założycielskiego Sekcji Oświaty i Wychowania „S” w Gorzowie Wielkopolskim, VI – XII 1981 redaktorka Biuletynu Informacyjnego Sekcji Oświaty i Wychowania „Sowa”; przew. Komitetu Założycielskiego w II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. LO w Gorzowie Wielkopolskim, nast. KZ. W IV 1981 delegatka na I WZD Regionu Gorzów Wielkopolski, członek ZR. 1981 współzałożycielka Regionalnego KOWzP w Gorzowie Wielkopolskim, redagowała jego „Biuletyn Informacyjny”. IX – 13 XII 1981 członek Stowarzyszenia Pomocy Osobom Uwięzionym i Ich Rodzinom Patronat w Warszawie.
15 XII 1981 internowana, przetrzymana w Ośrodku Odosobnienia w Poznaniu i w Gołdapi (prowadziła własny rejestr kobiet osadzonych w ośrodku), 27 VI 1982 zwolniona. Kontynuowała działalność w KIK, 28 VI 1982 – 1989 współpracowała z RKW w Gorzowie Wielkopolskim, VII 1982 – 1989 z Prymasowskim Komitetem Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom/Prymasowskim Komitetem Charytatywno-Społecznym, Komisją ds. Interwencji i Praworządności „S” (ze Zbigniewem Romaszewskim); współpracowniczka Diecezjalnego Komitetu Pomocy Osobom Represjonowanym, Komitetu „Solidarność z Solidarnością” z Lille (z Fryderykiem Danielczakiem, Jacquline Zubek) oraz z grupy charytatywnej z Paryża (m.in. z Teresą Verno). 12 I 1988 – 29 I 1990 członek jawnej Rady Regionu „S”; IV – VI 1989 współpracowała z KO w Gorzowie Wielkopolskim. Zaangażowana we współpracę z młodzieżą skupioną w Ruchu Młodzieży Niezależnej i Ruchu WiP; organizowała zatrzymanym za działalność opozycyjną pomoc prawną i pokrycie kar grzywny.Wielokrotnie zatrzymywana i przesłuchiwana. Od 1984 współorganizowała coroczne Gorzowskie Dni Kultury Chrześcijańskiej. 1984 zmuszona do niekorzystnego przejścia na emeryturę. 1987–2004 krótkoterminowe zatrudnienia (nauczycielka religii w parafii MBKP, nauczycielka w II i IV LO tamże). 1991–1992, 1999, 2002–2003 nauczycielka matematyki w II LO w Gorzowie Wielkopolskim, 1995–1996 w IV Liceum tamże. 1997 współzałożycielka Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta (1998–1999 prezes, od 1999 członek zarządu). Od 1998 prezes KIK w Gorzowie Wielkopolskim.
Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), Medalem Pro Memoria (2005), wyróżniona Odznaką Złotą Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność (2005).
3 VII 1982 – 12 V 1988 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO/WUSW w Gorzowie Wielkopolskim w ramach SOR krypt. Pokolenie; 16 II 1987 - 1 VIII 1989 w ramach SOR krypt. Faryzeusze.