Lipski Jędrzej
Lipski Jędrzej ur. 9 VIII 1961 w Zabrzu. 1981–1986 studia historyczne na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, 1990 absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego (historia), 2005 doktorat (Uniwersytet Śląski, filozofia).
Od 1981 członek NZS UŚ. 1981 współpraca z redakcją „Wiadomości Katowickich” (MKZ Katowice). Działalność w grupach plakatowych KPN i ROPCiO. XI–XII 1981 aktywny uczestnik okupacyjnego strajku studenckiego na UŚ (m.in. jako członek drugiego Komitetu Strajkowego odpowiadał za organizację służby porządkowej, 12/13 XII 1981 zabezpieczał i niszczył dokumentację strajkową na Wydziale Nauk Społecznych UŚ).
14 XII 1981 uczestnik strajku okupacyjnego w Hucie „Baildon” w Katowicach, w trakcie pacyfikacji protestu zatrzymany, przetrzymywany w KM MO w Katowicach, internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu, 28 I 1982 zwolniony. 8 III 1982 ponownie internowany, przetrzymywany w Ośrodkach Odosobnienia w Jastrzębiu-Zdroju Szerokiej i Uhercach. W ramach protestu przeciwko internowaniu przeprowadził siedmiodniowy (13–20 VI 1982) strajk głodowy. 23 VII 1982 zwolniony.
1982–1986 współorganizator i uczestnik działań podziemnego NZS na UŚ, kolporter niezależnych wydawnictw (książki i pisma, m.in. „Tygodnik Wojenny, „Tygodnik Mazowsze”, „Głos Śląsko-Dąbrowski”, „PWA”, „BWA”). 17 XII 1982 w związku z próbą złożenia wieńca pod KWK „Wujek” zatrzymany na 48 godz., przetrzymywany w KW MO w Katowicach. IV 1983 r zatrzymany i przesłuchany w siedzibie SB w Gliwicach przy ul. Barlickiego. (rozmowa ostrzegawcza przed 1 i 3 V), 20 VI 1983 zatrzymany w drodze na spotkanie z Janem Pawłem II w Katowicach-Muchowcu, rewizja osobista, zwolniony.
1985–1986 członek Studenckiego Komitetu Oporu Społecznego na UŚ, 16 XII 1985 rewizja w miejscu zamieszkania. 1986 jeden z inicjatorów reaktywacji NZS UŚ. VI 1986 relegowany ze studiów na UŚ z powodu działalności opozycyjnej (na skutek interwencji komendanta Studium Wojskowego UŚ), 1986–1990 studia historyczne kontynuowane na UJ. Poszukiwany listem gończym WSW za uchylanie się od zasadniczej służby wojskowej, 1988 roku przeniesiony do rezerwy bez prawa odbycia służby wojskowej.
1987–1988 działalność w krakowskich strukturach KPN, kolportaż bibuły, udział w manifestacjach NZS i WiP w Krakowie. 1988–1989 założyciel oddziału KPN na Śląsku Opolskim, redakcja gazety „Konfederata Śląski”. Pod koniec lat 80. dwukrotnie zwalniany z pracy na skutek interwencji funkcjonariuszy SB: ze SP w Jarnołtowie i Muzeum Ziemi Nyskiej w Nysie. 1989 działalność i praca w Komitecie Obywatelskim Śląska Opolskiego, redakcja gazety „Wiadomości Nyskie”.
1989–1991 pracownik Biura Informacji Zarządu Regionu NSZZ Solidarność Śląska Opolskiego. 1993–1996 dziennikarz, redaktor w Górnośląskiej Oficynie Wydawniczej. 1995–1996 dziennikarz, redaktor, sekretarz redakcji w „Dzienniku Zachodnim”. 1996–1997 dyrektor i redaktor naczelny Radia TOP Katowice. 1996–1998 sekretarz redakcji w katowickiej redakcji „Super Expressu”. 1998–2000 dyrektor Oddziałów „Trybuny Śląskiej DZIEŃ”. 1999–2007 redaktor naczelny dwumiesięcznika „Strefa” – magazynu inwestorów specjalnych stref ekonomicznych w Polsce. 2006–2007 kierownik redakcji informacji i publicystyki i z-ca Dyrektora ds. Programowych Polskiego Radia w Katowicach, 2008–2019 starszy redaktor prowadzący w redakcji TVP Historia. (2008 2009 kierownik redakcji edukacyjnej TVP Historia), 2014–2018 wykładowca w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, Społecznej Akademii Nauk w Warszawie. Od 2015 – w ramach działalności edukacyjnej IPN w Warszawie, wykłady otwarte dot. filmu dokumentalnego i historii Polski, 2016–2019 współpracownik Polskiego Radia 24 (w ramach Polskiego Radia SA), 2019–2021 redaktor w TVP Katowice, od 2021 członek Rady Programowej Polskiego Radia SA., od 2021 – zastępca red. naczelnego „Dziennika Zachodniego”.
Członek Stowarzyszenia Pokolenie w Katowicach, Stowarzyszenia Pokolenie Pokolenie „Pokolenie”, podtytuł: od XI 1983 „Niezależne pismo Polski Walczącej”, od II 1984 „Pismo Polski Walczącej”, od I 1985 „Pismo Oświaty Niezależnej – Region Gorzów Wlkp.”, od IV 1986 „Pismo Oświaty Niezależnej”; wydawane w Gorzowie Wielkopolskim. NZS 1980.
Reżyser filmowy, scenarzysta, producent filmowy, autor programów publicystycznych, reportaży i filmów dokumentalnych m.in. autor i współautor, m.in.: „(Nie) zapomniana tragedia” (2006), „Raport WSI” (2007) „Sam przeciw wszystkim” (2007), „Zanim wybuchł sierpień” (2008), „Po stronie Boga jest zwycięstwo.” (2008), „Sieroty spod znaku wrony.” (2008), Dokumentaliści (2009), „Doceniałam każdy przeżyty dzień” (2010), „Okruchy rozbitego dzbana” (2011), „W pogoni za wiosną” (2012), „Tylko taniec – filmowy portret Elwiry Kamińskiej” (2012), „Klamra. W przedsionku śmierci” (2013), „Na tropie zdrady” (2014), „Zapomniany sojusznik Hitlera”(2016), „Czerwiec 1976”(2016), „Komitet Obrony Robotników. Historia prawdziwa” (2016), „Urodziłam się pierwszego września” (2017), „Lawina” (2017), „Wojna Totalna”, cz.1 „Zabić jak najwięcej” (2018), „Równoległe światy Bogny Becker” (2020), „Zbuntowany Region” (2020), „Ulotki i kamienie” (2020), „Ty pójdziesz do Jastrzębia” (2021), „Precz z komuną! ” (2021). Członek Zarządu Oddziału SDP w Katowicach. Odznaczony Medalem Pro Patria, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2019) i Krzyżem Wolności i Solidarności (2019) Medalem Polonia Rediviva (2021).
1982–1987 rozpracowywany przez Wydz. III-1 KW MO/WUSW w Katowicach w ramach KE/SOS krypt. „Syndrom”, 1986–1987 w ramach SOS krypt. „Ligota” , 1985 przez Wydz. III-1 WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. „Kolporter”.
Tomasz Kurpierz, Jarosław Neja
Tomasz Kurpierz, Jarosław Neja