Motor Odnowy
„Motor Odnowy”, pismo wydawane 11 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. – 30 X 1981 w toruńskim PP Polmozbyt, do nr. 16 „Serwis Informacyjny”, podtytuł: „Motor Odnowy. NSZZ «Solidarność» Polmozbyt”, od nr. 16 „Motor Odnowy”, nadtytuł: „Serwis Informacyjny toruń” [małą literą], podtytuł: „Pismo NSZZ «Solidarność» przy PP Polmozbyt Toruń”. Inspiracją powstania pisma był konflikt o wolne soboty, materiał ''Wolne soboty'' wydany w I 1981 traktowany jest jako nr zerowy.
Ukazały się 32 nr. o obj. 4-8 s. w formacie A4, drukowane na offsecie w nakładzie 500-1100 egz. Początkowo tygodnik, następnie wychodziło nieregularnie. W nr. 7 zdjęcia pobitego w III 1981 w Bydgoszczy Jana Rulewskiego; nr. 1-6, 22-23, 25-32 drukowane w kolorze niebieskim. W składzie redakcji: Ludmiła Niedbalska-Gramacka (podpisywała pismo od nr. 16), Marek Chojecki (od nr. 20). 27 III 1981 wydanie specjalne strajkowe w kolorze bordo (w związku ze strajkiem ostrzegawczym w toku kryzysu bydgoskiego). Dodatki specjalne: do nr 19 z 22 VII 1981 – „Samorząd pracowniczy” (po spotkaniu przedstawicieli samorządu pracowniczego z toruńskich zakładów pracy 29 VI 1981; zawierał teksty: przewodniczącego Rady Samorządu Pracowniczego Edwina Blachowskiego ''Uwagi do ustawy o przedsiębiorstwach państwowych'' oraz anonimowy ''Czesi i Słowacy o Polsce'') o obj. 4 s. w nietypowym formacie 26,5 x 20,5 cm; do nr 21 z 6 VIII 1981 – „10 VIII 1981 – I referendum samorządowe – każdy ma głos” (zawierał artykuł wstępny i wykaz komisji referendalnych w całym kraju) o obj. 4 s.; do nr 25 z 9 IX 1981 – „Samorząd – instrukcja wyborcza” (zawierał listę kandydatów do samorządu i wykaz punktów wyborczych w Toruniu).
Zamieszczano krótkie informacje związkowe i uchwały KZ-ów z całego kraju. Opublikowano listy otwarte: do prokuratury ws. tajemniczych zgonów (nr 3), Andrzeja Gwiazdy do Lecha Wałęsy (nr 8) i odpowiedź L. Wałęsy (nr 10), Michała Bartoszcze do premiera Wojciecha Jaruzelskiego (nr 16). Ewenementem była informacja o powrocie do kraju przywódcy strajku z 1970 Edmunda Bałuki (nr 10). Od nr. 23 na ostatniej stronie publikowano wiersze (m.in. Stanisława Barańczaka, Juliana Kornhausera, Cypriana Kamila Norwida, Andrzeja Waligórskiego), sentencje (m.in. Bertolda Brechta, Włodzimierza Lenina) i rysunki satyryczne (m.in. Andrzeja Mleczki), także przedruki (m.in. z „Niezależności” i „Robotnika”). Od nr. 25 publikowano w odcinkach rzekomy wywiad z Władysławem Gomułką ''Moje 14 lat''.
W 1983 kontynuacją „Motoru Odnowy” było podziemne pismo „Motor Odmowy”, podtytuł: „Pismo NSZZ «Solidarność» przy PP Polmozbyt Toruń”, w nr. 3: „Niezależne pismo NSZZ «Solidarność» przy PP «Polmozbyt» w Toruniu”. Ukazały się 3 nr. z datami: VIII, IX i 21 XII 1983 o obj. 2 s. w formacie A4, drukowane na powielaczu.