Hasła rzeczowe

Promieniści

"Promieniści", pismo wydawane X 1982 – 27 XI 1989 w Krakowie, podtytuł: „Pismo ojców i dziadków do synów i wnuków”.

Ukazało się 118 nr. o obj. 4-32 s. w formacie zmiennym od A3 do A6 i in. Początkowo drukowane na powielaczu białkowym Rex Rotary w nakł. 500 egz., od jesieni 1983 (dzięki pomocy Józefa Śreniowskiego) techniką sitodruku – zaczęło wówczas ukazywać się regularnie co 2 tyg. Nakł. stopniowo rósł do 3-3,5 tys. egz., na przełomie 1984/1985 wynosił ponad 6 tys. egz., następnie SB rozbiła dużą część struktur kolportażu. Po wpadce pismo wróciło do swego średniego nakł. i utrzymywało go aż do końca, kiedy przeszło na druk offsetowy. W 1985 zmieniono format na gazetowy A3, co pozwoliło zwiększyć obj.

Inicjatorem utworzenia pisma była Maria Oberc (wycofała się z redakcji w 1983). Obok niej najistotniejszą rolę odgrywali Paweł Turnau i Sławomir Kołodziej, zajmujący się stroną techniczną. W XI 1982 stałym współpracownikiem został Witold Bereś, od IX 1983 redaktor naczelny, następnie do redakcji dołączyli: w 1984 Krzysztof Burnetko i Krzysztof Jurkiewicz, w 1986 Jerzy Skoczylas, w 1988 Paweł Chojnacki, Stanisław Mancewicz i Andrzej Zaręba. Stali współpracownicy: Marek Bankowicz, Mariusz Bereś, Bogdan Chrabota, Andrzej E. Grabowski, Wojciech Pięciak, Jacek Rakowiecki, Marek Strzała, Jerzy Zięty.

Pismo adresowane do młodzieży szkolnej, studentów i środowisk inteligenckich. W 1989 redakcja otrzymała nagrodę SDP, a Instytut Literacki w Paryżu wydał książkę ''Tylko nie o polityce'', zawierającą przedruki wywiadów opublikowanych w piśmie, przeprowadzonych przez W. Beresia i K. Burnetkę.

W ramach Biblioteki Promienistych wydano ponad 20 broszur i książek (najczęściej były to przedruki z wydawnictw emigracyjnych oraz niezależnych oficyn krajowych), m.in.: Tadeusz Bór-Komorowski, ''Armia Podziemna'' (1983), Stanisław Barańczak, ''Samobójstwo sandaueryzmu'' (1984), Leszek Kołakowski, ''Moje słuszne poglądy na wszystko'' (1984), Marian Piłka, ''Deformacje w wykładzie historii w podręcznikach dla szkół średnich'' (1984), Melchior Wańkowicz, ''Dzieje rodziny Korzeniewskich'' (1985), Sławomir Mrożek, ''Wybór opowiadań'' (1985), Jan Zych (ps. Jana Nowaka-Jeziorańskiego), ''Rosja wobec Powstania Warszawskiego'' (1986), Jan Kresowiak (ps. Tadeusza Sakowicza-Zaleskiego), ''Leopolis Semper Fidelis: Lwów zawsze wierny'' (1986), Andrzej Świdlicki, ''Procesy polityczne w 40-leciu PRL'' (1987).

 

Ewa Zając|Antoni Dudek

Opcje strony

do góry