Hasła rzeczowe

Duszpasterstwo Ludzi Pracy w Jeleniej Górze

Duszpasterstwo Ludzi Pracy przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze, zorganizowane wiosną 1983 przez działaczy „S” z Jeleniej Góry zwolnionych z internowania i osoby zaangażowane w działalność charytatywną w Komitecie Pomocy Internowanym i Represjonowanym przy parafii św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze, organizujące tamże msze za Ojczyznę i w rocznice narodowe. Po tychże mszach urządzano przemarsze pod krzyż misyjny przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego, gdzie układano kwietne krzyże, zapalano znicze, modlono się, śpiewano pieśni religijne i patriotyczne. Duszpasterstwem kierowała jawna Rada obradująca co tydzień (w poniedziałki) w składzie: Zdzisław Bykowski, Jerzy Nalichowski, Tadeusz Stefan Lewandowski (skarbnik), Roman Niegosz, Andrzej Piesiak, Zygmunt Wachowski, Edward Woskowicz i Edward Wryszcz. Oficjalnymi duszpasterzami DLP byli: ks. Andrzej Koziczuk (1983–VI 1987), ks. Stanisław Boczoń (VI 1987–VI 1989), kapelanami środowiska również ks. Jerzy Gniatczyk i ks. Wincenty Krosman (proboszcz parafii św. Erazma i Pankracego). Działaczami DLP byli m.in. Halina i Ludwik Blumbergowie, Henryk Burchała, Danuta Rybicka-Jakubiec, Jacek Jakubiec, Anna Upirów, Helena Schabek, Renata Jasińska-Nowak, Franciszek Kopeć, Adam Kubicki, Ryszard Kulesza, Władysław Kumik, Ryszard Matusiak, Roman Mieszała, Władysław Niegosz, Stanisław Piotrowski, Chrystoforosz Tulasz, Helena Zielińska, Elżbieta Zawadzka, Zuzanna Piesiak. Działacze DLP przy kościołach jeleniogórskich starali się aktywizować działaczy „S” i sympatyków opozycji. 1983–1985 organizowano z KIK w Jeleniej Górze Dni Kultury Chrześcijańskiej: X 1983 wykłady Krystiana Wojaczka (KUL) i Adolfa Juzwenki (UWr), 21–28 X 1984 Andrzeja Szczypiorskiego i Krzysztofa Śliwińskiego (Znak Warszawa), 5–20 X 1985 Józefy Hennelowej („Tygodnik Powszechny”, Kraków) i Karola Modzelewskiego (Wrocław). Współpracowano z Lubańską Sekcją Ogólnospołeczną KIK w Jeleniej Górze, DLP w Kowarach i Jeleniogórskim Ośr. Duszpasterstwa Akademickiego (Waldemar Sos). X 1983–1989 w ramach Wszechnicy Myśli Chrześcijańskiej odbywały się spotkania z przedstawicielami opozycji, kultury i nauki (na ogół w czwartki, przy ul. Kopernika 1 w sali nr 5 Domu Katechetycznego parafii św. Erazma i Pankracego). Goście DLP: m.in. Leszek Nowak, Anna Radziwiłł, Ewa Jabłońska-Deptułowa, Adam Michnik, Halina Mikołajska, Leszek Nowak, Maciej Rayzacher, Andrzej Falkiewicz, Andrzej Wielowieyski, Stefan Kisielewski, Marek Nowakowski, Lech Falandysz, Edward Czapiewski, ks. Michał Czajkowski, Tomasz Wójcik, Krystyna Kersten, Stanisław Stomma, Józef Pinior, Jerzy Przystawa, Antoni Lenkiewicz, Władysław Frasyniuk, Krzysztof Turkowski, Krzysztof Jakubczak, Wojciech Myślecki, Ryszard Bugaj, Jan Waszkiewicz. 1987–1989 A. Piesiak organizował seanse niedopuszczonych przez cenzurę na ekrany kin filmów (Ben Hur, Przesłuchanie, Szata, Doktor Żywago, Człowiek z marmuru, Człowiek z żelaza, Piłat i inni). Ponadto organizowano kiermasze książek religijnych, spektakle niezależnych teatrów: jeleniogórski Niezależny Teatr Scena Czterdzieści i Cztery, wrocławski Nie Samym Teatrem (Danuta i Bogusław Kiercowie). W drugiej poł. l. 80. poszukiwano innych form działalności o charakterze religijno-patriotycznym i opozycyjnym, które stwarzałyby okazję do spotkań integracyjnych. Msze poza Jelenią Górą (np. 13 IV 1985 w ruinach zamku na Wzgórzu Grodna k. Sosnówki), cykliczne (we IX) pielgrzymki na Jasną Górę, 1986–1988 trzy piesze pielgrzymki Świata Pracy do Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Krzeszowie (11 V 1986, 9–10 V 1987 i 7–8 V 1988), rajdy (3–4 X 1987 I Sudecki Rajd Świata Pracy Dąbrowica ’87 i 1–2 X 1988 II Sudecki Rajd Świata Pracy Jagniątków ’88). Brali w nich udział działacze opozycji także z województw wałbrzyskiego, legnickiego i wrocławskiego. Wielu uczestników rajdu z 1986 kolegium ds. wykroczeń ukarało grzywnami. 25 IV–4 V 1987 zorganizowano I Duszpasterskie Dni Społecznego Nauczania Kościoła „Chrześcijanie wobec problemów społeczno-gospodarczych” (powtórzone 18 IV–3 V 1988). 4–5 X 1986 tzw. rekolekcje dla opozycji dolnośląskiej w Lwówku Śląskim, w których wzięli udział przedstawiciele Jeleniej Góry, Lubania, Bolesławca, Wrocławia i Wałbrzycha, m.in. ks. Stanisław Orzechowski, Władysław Frasyniuk, Marek Muszyński, Krzysztof Turkowski, Lothar Herbst, Jan Filipek, A. Piesiak, Stanisław Kostka seniora (w III 1987 je powtórzono). 1988/1989 działacze DLP z członkami Koła Polskiego Klubu Ekologicznego w Jeleniej Górze zebrali wśród mieszkańców miasta podpisy pod listem do Sejmu PRL ws. zamknięcia szkodliwej dla środowiska produkcji jeleniogórskich Zakładów Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza. 31 I 1989 ks. S. Boczoń przekazał list do Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. Od pocz. 1989 zaangażowanie w odbudowę jawnych struktur zakładowych „S” – 17 II 1989 powstał TZR Jelenia Góra, a w siedzibie DLP przy ul. Kopernika 1 znajdował się jeden z dwóch punktów informacyjnych. IV–VI 1989 podczas kampanii do Sejmu i Senatu wielu działaczy DLP weszło w skład Wojewódzkiego KO „S” w Jeleniej Górze. A. Piesiak i R. Niegosz zostali wybrani do parlamentu. W VI 1989 kapelanem DLP został ks. Kazimierz Gębarowski. kolejnych mies. działalność członków i sympatyków DLP malała z powodu m.in. zaangażowania się w odbudowę struktur „S”, a III–V 1990 uaktywniła się przed wyborami do samorządu, późn. wygasła w zw. ze zmieniającą się sytuacją w Polsce.

Łukasz Sołtysik

Opcje strony

do góry