Hasła rzeczowe

PWA. Przegląd Wiadomości Agencyjnych

„PWA. Przegląd Wiadomości Wiadomości „Wiadomości”, biuletyn wydawany przez podziemną „S” Regionu Mazowsze w Warszawie 15 XII 1981 – 1 IV 1990. Agencyjnych”, pismo założone przez Andrzeja Fedorowicza, sygnowane przez „S” Regionu Mazowsze, wydawane 8 XI 1984 – 23 III 1990. Ukazało się 230 n-rów, obj. 8 s., format A5, druk na offsecie, nakł. ok. 20 tys. egz.; tygodnik (przerwa podczas wakacji). A. Fedorowicz kierował pismem od strony organizacyjnej i finansowej oraz drukiem i kolportażem. W redakcji różnym okresie: A. Fedorowicz, Jacek Maziarski (współzałożyciel), Stanisława Domagalska, Jan Doktór, Jan Bryłowski (nieformalny sekretarz red.), Ernest Skalski, Jan Dworak, Jarosław J. Szczepański, Wojciech Giełżyński, Ryszard Holzer, Krzysztof Czabański, Erazm Ciołek, Antoni Pawlak, Jarosław Szczepański, Jacek Kowalczyk, Jan Śpiewak, Jerzy Brukwicki, Lidia Ostałowska, Maciej Wojciechowski, Jan Górny, Anita Gargas, Jan Strękowski. Wśród autorów m.in.: Konstanty Gebert, Elżbieta Misiak-Bremer, Piotr Skwieciński, Jan Walc, Jerzy Wertenstein-Żuławski, Leon Bójko, Wanda Falkowska, Piotr Rachtan. Pismo drukowane na offsecie skonstruowanym przez A. Fedorowicza, nast. również na in.; niektóre n-ry drukowano w państwowej drukarni na Tamce w Warszawie. W ekipach drukarskich pracowali m.in.: Grzegorz Eberhardt, Szymon Dederko, Wojciech Brojer, Andrzej Dąbrowski, Norbert Pietrzak, Edmund Parzyszek, Bogdan Kos, Ninel Kameras-Kos, Maciej Kamiński, Ryszard Nachiło. Pismo miało charakter informacyjno-publicystyczny, ilustrowano go fotografiami znanych fotografików i reporterów prasowych, m.in.: E. Ciołka, Jarosława Macieja Goliszewskiego, Tomasza Wesołowskiego, Stanisława Markiewicza, Anny Bohdziewicz, Krzysztofa Millera i Niezależnej Agencji Fotograficznej Dementi. Publikowano także rysunki satyryczne, m.in. Andrzeja Krauzego, Andrzeja Czeczota, Jacka Fedorowicza, Andrzeja Mleczki. Było jedynym pismem podziemnym, w którym taką rolę odgrywała ilustracja, stąd, a także z racji dosyć lekkiego tonu artykułów i informacji, zwane było podziemnym „Expressiakiem”, jak też PAW-iem. 1987–1988 co mies. drukowano też 2 s. wkładki „Notatnik Kulturalny”, redagowanej przez J. Brukwickiego z zespołem dwutygodnika „Wybór”. „PWA” kontynuowało także emisję znaczków Poczty Solidarność, zapoczątkowaną w 1983 wydaniem przez „Tygodnik Wojenny” serii poświęconej wizycie Jana Pawła II w Polsce. Dochód ze sprzedaży znaczków stanowił podstawę finansowania pisma oraz powiązanych z nim innych instytucji: 2 Programu podziemnego Radia „S” oraz części akcji Grup Oporu Solidarni. Wydano też album ze zdjęciami ze stanu wojennego. Poza sprzedażą znaczków pismo utrzymywało się ze sprzedaży oraz datków zagranicznych docierających za pośrednictwem przedstawicielstw „PWA” w Oslo (Paweł Gajowniczek), Hamburgu (Bogdan Zmorzyński) i Paryżu (Bożena Magott i Krzysztof Jussac), a pod koniec istnienia także w Londynie (Tadeusz Jarski), Melbourne (Aleksander Koclęga) i Toronto (Krzysztof Sójka); koordynatorami kontaktów zagranicznych byli Ewa Nawój i J. Strękowski. Kolportowane w dużej części kraju, m.in. na Śląsku (1–2 tys. egz.), Warszawie, Kielcach, Radomiu, Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu; m.in. dzięki współpracy z kolejarzami. Od 1987 pismo podawało adres siedziby redakcji i nazwisko wydawcy, był to adres i nazwisko A. Fedorowicza. Od poł. 1988 podawano także niepełny skład redakcji.

Jan Strękowski

Opcje strony

do góry