Hasła rzeczowe

Kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana) w Krakowie-Bieńczycach

Kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana) w Krakowie-Bieńczycach, świątynia rzymskokatolicka w krakowskiej dzielnicy Nowa Huta-Bieńczyce przy ul. Fatimskiej. 15 VI 1952 parafia erygowana przez abp. Eugeniusza Baziaka, pierwszym proboszczem ks. Stanisław Kościelny. 27 XI 1956 pozwolenie na budowę kościoła, lokalizacja – dzisiejsze os. Teatralne, na rogu ówczesnych ulic Marksa i Majakowskiego. 17 III 1957 umieszczenie drewnianego krzyża w miejscu planowanej świątyni. 10 VI 1959 odwołanie pozwolenia przez władze komunistyczne, zarekwirowanie zebranych na budowę kościoła środków finansowych oraz materiałów budowlanych, przeznaczenie terenu na budowę szkoły 1000-lecia. Po interwencji władz zmiana proboszcza (ks. Mieczysława Satory). 27 IV 1960 decyzja władz o ostatecznym usunięciu krzyża z miejsca, gdzie miał stanąć kościół, walki między milicją a mieszkańcami, którzy wystąpili w obronie krzyża. Dzięki postawie mieszkańców Nowej Huty krzyż pozostał na swoim miejscu (obecnie na tym miejscu przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa pomnik Krzyża Nowohuckiego). Po tych zdarzeniach odwołanie proboszcza ks. M. Satory. VI 1965 ks. kard. Karol Wojtyła powołał na proboszcza ks. Józefa Gorzelanego. X 1965 parafia otrzymała inną lokalizację pod kościół. X 1967 początek prac budowlanych. Powstanie kościoła dzięki pracy i ofiarom mieszkańców Nowej Huty oraz ofiarom z całego świata (w tym sumie pieniężnej od papieża Pawła VI). Kardynał K. Wojtyła odprawiał kilka razy pasterki i msze w miejscu budowy świątyni.

Autorem projektu architektonicznego inż. Wojciech Pietrzyk. Kościół ma powierzchnię 1300 m kw., nad świątynią 70-metrowy krzyż. 15 V 1977 uroczysta konsekracja przez kard. K. Wojtyłę. Parafia liczyła wtedy 92 tys. mieszkańców, była podzielona na IV rejony duszpasterskie.

I 1982 ks. Władysław Palmowski z Januszem Kutybą zorganizowali aptekę i poradnię medyczną przy kościele, będącą również punktem kontaktowym działaczy podziemia i kolportażu podziemnych wydawnictw. Duszpasterze z Arki Pana nawiedzali strajkujących, organizowali pomoc medyczną dla rannych podczas manifestacji. Z ich udziałem 1 V 1982 działacze związkowi dokonali ofiarowania „solidarnościowych” sztandarów patronce Arki Pana. Każdego 13. i 16. dnia mies. nabożeństwa fatimskie i msze za Ojczyznę. 13 X 1983 w pobliżu kościoła śmiertelne postrzelenie Bogdana Włosika przez funkcjonariusza SB.

25 II 1990 w świątyni tzw. msza pojednania pomiędzy obywatelami a funkcjonariuszami MO. W podziemiach kościoła znajduje się Kaplica Pojednania. Z inicjatywy Synodalnego Zespołu Studyjnego kościoła Arka Arka „Arka”, podtytuł: „Wolne pismo. Eseistyka, krytyka, literatura, inne formy”, jedno z najważniejszych podziemnych pism społ.-kult., wydawane VI 1983–1989 w Krakowie. Pana oraz Towarzystwa Przyjaciół Chorych Hospicjum, zarejestrowanego 29 IX 1981, w pobliżu świątyni utworzone zostało Hospicjum św. Łazarza.

Michał Malec

Opcje strony

do góry