Wydawnictwo im. Olofa Palme
Wydawnictwo im. Olofa Palme, działające III 1986 –
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1988 w Warszawie, kontynuacja struktury wydawniczej Grupy Politycznej Robotnik. Stanowiło zaplecze poligraficzne dla podziemnych środowisk socjaldemokratycznych, następnie PPS.
Najważniejszą rolę w wydawnictwie odgrywali drukarze: Grzegorz Ilka, Cezary Miżejewski, Jan Tomasiewicz i Tomasz Truskawa oraz stali współpracownicy: Joachim Biernacki, Piotr Ikonowicz, Krzysztof Markuszewski, Małgorzata Motylińska, Michał Piechotek i Andrzej Sieradzki.
Oficyna dysponowała powielaczem Roneo Vickers (drukarnia przy ul. Noakowskiego w Warszawie), powielaczami białkowymi, od wiosny 1987 offsetem formatu A4 (drukarnia przy ul. Zajęczej) oraz drukarniami sitodrukowymi; drukowano też w Jastrzębiu-Zdroju i Pszowie k. Wodzisławia Śl.
Wydano 11 książek i broszur o tematyce historycznej i związkowej, specjalizowano się jednak głównie w drukowaniu prasy. Ukazywały się następujące tytuły: „Robotnik”, „Robotnik” (reprint pisma emigracyjnego), „Robotnik Pomorza Zachodniego”, „Robotnik Mazowiecki”, „Robotnik Trójmiasta”, „Warszawianka”, „Gazeta Jastrzębska”, „Praca, Płaca, BHP” (pismo Centralnego Wydz. Zawodowego PPS), „Biuletyn Informacyjny PPS”, „OBI Osiedlowy Biuletyn Informacyjny”, „Czekista” (pismo NZS Wydz. Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), „Poradnik Społecznego Inspektora Pracy”. Drukowano też prasę zakładową, m.in. „Montera”, „Radiowca”, „Bizonowe Echo” (Płock), „Petrochemię” (Płock), „Victorię” (Lublin), „Iskrę” (Pionki) oraz pisma kopalń z Jastrzębia-Zdroju i Wodzisławia Śl., „Biuletyn WiP”, „Międzymorze” (nr 1). Usługowo drukowany był też „Tygodnik Mazowsze”.
Wydawnictwo zakończyło działalność po rozłamie w PPS, jednak wiele druków do końca 1989 sygnowano nazwą Wydawnictwo im. Olofa Palme.
Publikacje: Adam Ciołkosz, ''Tomasz Arciszewski'' (1986); ''Karta praw robotniczych'' (1986); Hans-Dieter Komp, ''Dzieje kościoła grecko-katolickiego na Ukrainie po II wojnie światowej'' (1985); Antoni Pajdak, ''Z Pruszkowa na Łubiankę'' (1986); Józef Piłsudski, ''Jak stałem się socjalistą'' (1986); Władysław Pobóg-Malinowski, ''Katastrofa wrześniowa'' (1987); ''Pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe'' (1988); Zbigniew Romaszewski, ''Odrodzenie ruchu związkowego. Kasy samoobrony NSZZ „Solidarność”'' (1988); Barbara Skarga, ''Granica'' (1986); Henryk Wujec, ''„Solidarność” w zakładach pracy'' (1987); Zygmunt Żuławski, ''Chcę bronić czystości socjalizmu'' (1986).
Włodzimierz Domagalski