Batko-Sonik Liliana
Liliana Sonik (z d. Batko), ur. 30 VIII 1954 w Krakowie. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego tamże, kierunek filologia polska (1978).
Od 1972 w dominikańskim Duszpasterstwie Akademickim Beczka w Krakowie, podczas wakacyjnych obozów przemycała Biblię i książki religijne do Czechosłowacji; od 1974 uczestniczka niezależnych seminariów z filozofii, myśli społecznej i teologii, organizowanych przez o. Jana Andrzeja Kłoczowskiego w kościele Świętej Trójcy w Krakowie. Po VI 1976 współorganizatorka pomocy robotnikom z Ursusa i Radomia, nast. współpracowniczka KOR/KSS KOR. W V 1977 współorganizatorka bojkotu juwenaliów w zw. ze śmiercią Stanisława Pyjasa, jej mieszkanie było punktem organizacyjnym akcji żałobnej; współzałożycielka i rzeczniczka SKS w Krakowie; współorganizatorka seminariów i wykładów TKN. W VI 1979, podczas I pielgrzymki Jana Pawła II, współorganizatorka niezależnego biura prasowego dla zachodnich dziennikarzy, informującego o celach i działalności opozycji demokratycznej w PRL. Wielokrotnie zatrzymywana, poddawana rewizjom, 12 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1978 pobita po rozbitym przez SB wykładzie Adama Michnika. Od 1980, po urodzeniu dziecka, ograniczyła działalność opozycyjną.
Od 14 XII 1981 w swoim mieszkaniu w Krakowie prowadziła punkt informacyjny dla rodzin osób internowanych (do czasu podjęcia tej działalności przez punkty przykościelne), nast. organizatorka pobytu konwojów z francuską pomocą w Polsce i rozdziału darów w Małopolsce. W VI 1984 wyjechała do Francji do przebywającego na leczeniu w Paryżu męża, odmówiła przyjęcia paszportu emigracyjnego. 1987–1990 współzałożycielka w Paryżu (z Iriną Alberti) chrześcijańskiego ekumenicznego radia nadającego po rosyjsku oraz (z Aliną Margolis-Edelman) stowarzyszenia SOS Aide aux Malades Polonais (SOS Pomoc Chorym w Polsce), zajmującego się wysyłką leków i sprzętu medycznego do Polski, pomocą finansową szpitalom, organizowaniem we Francji praktyk dla polskich lekarzy oraz diagnostyki i leczenia w zachodnich szpitalach chorych z kraju. Do 1989 organizatorka pomocy charytatywnej dla Polski. 1992–1995 współpracowniczka rozgłośni Deutsche Welle, 1997–2005 Radio France Internationale.
W 1996 powróciła do Polski. Od 2003 członek Stowarzyszenia Maj ’77, członek zarządu. Od 2005 prezes Stowarzyszenia Instytut Dziedzictwa w Krakowie. W 2007 dyr. Biura Programowego w TVP w Warszawie, 2008 – VI 2011 kierownik redakcji publicystki TVP Info tamże, VI 2011 – VII 2013 z-ca dyr., od VIII 2013 doradca zarządu TVP, nast. prezesa TVP. Od 2009 przew. Komisji Informacji i Inicjatyw Społecznych Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa, od 2009 członek honorowy Stowarzyszenia NZS 1980. 1998–2001 współautorka serii edukacyjnej Wielcy Malarze. Publikowała w „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczpospolitej”, „Dzienniku Polskim”, „ Głosie Wielkopolskim”, „Gazecie Wyborczej”, „Znaku”. Od 2014 radna Rady Miasta Świątniki Górne z listy KWW Jerzego Batko.
Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1999), Krzyżem Wolności i Solidarności (2017).
11 X 1976 – 23 XI 1981 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO w Krakowie w ramach SOR krypt. Adam.