Encyklopedia Solidarności Chmielewski Jan - Biogramy -

Jan Chmielewski, ur. 23 VI 1942 w Mławie, zm. 14 VII 2002. Ukończył LO im. Władysława Jagiełły w Płocku (1960).

1972-1973 referent operacyjny KM MO, KP MO tamże, zwolniony dyscyplinarnie, karany za bezprawne użycie broni; 1978-1982 starszy inspektor ds. ruchu w MPK Płock.

We IX 1980 organizator, uczestnik strajku w MPK, organizator struktur „S” w Regionie Płockim, od IX 1980 wiceprzewodniczący MKZ Płock, szef Biura Interwencji, w I 1981 delegat na I WZD Regionu Płock, wiceprzewodniczący ZR, delegat na I KZD; inicjator, organizator KOWzP w Płocku; przewodniczący Okręgu Płockiego KPN, drukarz biuletynu tegoż.

13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Mielęcinie k. Włocławka, następnie w Kwidzynie, tam 14 VIII 1982 brutalnie pobity przez ZOMO, w XI 1982 zwolniony; zwolniony z pracy. Inicjator, przywódca wielu podziemnych inicjatyw w regionie; kurier do Warszawy, organizator sprzętu poligraficznego, farby, matryc, wydawnictw podziemnych, współpracownik redakcji pism podziemnych: „Solidarność Ziemi Płockiej”, „Wolny Strzelec” (XII 1983 – XII 1984); po aresztowaniu w IV 1983 Jacka Pawłowicza i jego współpracowników drukarz, kolporter „Solidarności Ziemi Płockiej”, po aresztowaniu w 1984 Elizy Jadczak – „Wolnego Strzelca”; w I 1985 wystąpił z KPN, wszedł w skład Rady Naczelnej Polskiej Partii Niepodległościowej. W V 1985 aresztowany pod zarzutem prowadzenia kolportażu wydawnictw podziemnych, w II 1986 zwolniony. W 1986 przeszedł zawał serca, otrzymał III grupę inwalidzką, którą po 6 mies. cofnięto, ciężko chory pozostawał bez zatrudnienia. Od V 1988 przewodniczący podporządkowanej Lechowi Wałęsie Płockiej Rady „S”, VI 1988 – III 1989 redaktor podziemnego pisma „Solidarność Płocka”.

Od IV 1989 przewodniczący MKO „S” Regionu Płock; II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1989 – XI 1990 redaktor pisma Okręgu Płockiego PPN „Niepodległość”. W VII 1989 zrezygnował z funkcji przewodniczącego MKO i członkostwa w „S”, nie zgadzając się z prowadzoną przez „S” polityką porozumienia z komunistami. Po 1991 wycofał się z działalności politycznej; nast. na wcześniejszej emeryturze.

Jacek Pawłowicz