Encyklopedia Solidarności

Andrzej Grzebielucha, ur. 30 III 1957 w Sosnowcu. Absolwent Policealnego Studium Zawodowego tamże (1979), technik budowy maszyn.

1979-1982 planista w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej.

29-31 VIII 1980 uczestnik strajku w HK. Od IX 1980 w „S”; członek Komisji Wydziałowej M-32 HK.

13-17 XII 1981 uczestnik strajku w HK, członek strajkowej redakcji „Wolnego Związkowca”, kolportowanego podczas strajku na terenie HK; 20 XII 1981 zatrzymany na ulicy, przewieziony do KM MO w Sosnowcu, nast. do Dąbrowy Górniczej, aresztowany, od 22 XII 1981 przetrzymywany w AŚ w Sosnowcu, od 28 XII 1981 w AŚ w Katowicach, 5 I 1982 wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Katowicach skazany w trybie doraźnym na 3 lata więzienia i 2 lata pozbawienia praw publicznych, od 15 I 1982 osadzony w ZK w Raciborzu, od III 1982 we Wrocławiu, od II 1983 w Strzelinie, 6 IV 1983 zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa; zwolniony z pracy. 1983-1984 technolog w Zakładach Urządzeń Chemicznych Metalchem w Sosnowcu, 1983-1987 współwłaściciel zakładu rzemieślniczego tamże. IV 1983 – 1987 uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy, struktury kościelne, faktycznie posiadające charakter stowarzyszeń, których celem było wzmocnienie moralne i rozwój duchowy pracujących, a także pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym. Ich działalność nie zawsze była całkowicie jawna. Pierwsze DLP powstały w 1973, szczególny rozkwit tych struktur, często przy współudziale laikatu, nastąpił w okresie stanu wojennego i delegalizacji „S”, co wynikało z bieżących potrzeb – głównie pomocy internowanym działaczom związku, ale także np. potrzeby wspólnotowości czy dalszego samokształcenia po zawieszeniu działalności kursów organizowanych w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. Zazwyczaj opiekunami duszpasterstw byli księża diecezjalni: proboszczowie albo delegowani do tej pracy wikariusze, np. Jerzy Popiełuszko, który od I 1979 pełnił posługę jako duszpasterz średniego personelu medycznego w archidiecezji warszawskiej. Jednym z prężniej działających DLP kierował w parafii św. Maksymiliana w nowohuckich Mistrzejowicach ks. Kazimierz Jancarz, który organizował tam m.in. czwartkowe Msze za Ojczyznę. Z duszpasterstwem tym był związany ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Często opiekę nad DLP sprawowali także księża zakonnicy. DLP przede wszystkim pogłębiały świadomość chrześcijańską; ich członkowie poznawali katolicką naukę społeczną, papieskie encykliki, aktualności z życia gospodarczego i społecznego. W ramach DLP organizowano od 1982 Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy, która w 3. sobotę i niedzielę IX każdego roku wyruszała (i wyrusza) na Jasną Górę. DLP organizowały pielgrzymki także do innych miejsc kultu religijnego. Choć wszystkie one miały charakter religijny, pozwalały zarazem pracownikom, szczególnie tym zrzeszonym w „S”, na zamanifestowanie jedności i starań w walce o wolność, godność człowieka pracy i prawa pracownicze. Przeciwko DLP protestowały niejednokrotnie władze państwowe, traktując ich działalność jako zagrożenie w sferze wpływu na środowiska robotnicze. DLP prowadziły ponadto działalność samokształceniową, budowały poczucie wspólnoty w kręgu wartości chrześcijańskich, wywierały pozytywny wpływ na życie religijne, społeczne, rodzinne, zawodowe i polityczne. w parafiach Sosnowca, współpracownik przy organizacji Tygodni Kultury Chrześcijańskiej. 1987-2005 samodzielny specjalista ds. urządzeń dźwigowych w Hucie im. Mariana Buczka w Sosnowcu (od 2001 Huta Buczek SA, od 2004 Technologie Buczek SA).

1989-2005 członek KZ „S” w Hucie, 2003-2005 skarbnik. Od 2005 kierownik kontroli jakości w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym Prohamat Sp. z o.o. w Bytomiu.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

W 1982 rozpracowywany przez Wydz. V-1 KW MO w Katowicach w ramach SOR krypt. Wichrzyciele.

Halina Żwirska