Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Hryniewicz Jan

Jan Hryniewicz, ks., ur. 16 VII 1917 w rodzinnym majątku ziemskim Malinowszczyzna k. Głębokiego na Wileńszczyźnie, zm. 29 X 1999 w Świdniku. Ukończył Gimnazjum im. Unii Lubelskiej w Głębokiem, następnie kurs Szkoły Podchorążych przy 77 pułku piechoty w Lidzie; 1938-1939 student Wydziału Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie; absolwent Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie, w 1950 święcenia kapłańskie.

W czasie wojny 1920 rodzina Hryniewiczów schroniła się w Wielkopolsce; w czasie II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej uniknął wywózki na Syberię, gdzie trafili jego matka i rodzeństwo; wiosną 1940 związany przez kilka miesięcy z konspiracją ZWZ; pracował jako nauczyciel, następnie jako robotnik rolny; w 1944 kolejarz na stacji Głębokie (dla uniknięcia powołania do armii sowieckiej); w I 1945 przedostał się do Polski z transportem repatriantów. 1950-1951 wikariusz w parafii w Janowie Lubelskim, 1951-1955 w parafii Św. Trójcy w Zaklikowie, 1955-1957 w parafii w Kazimierzu Dolnym, 1957-1958 w parafii w Chełmie, 1958-1964 proboszcz parafii św. Anny w Branwi, 1964-1970 parafii w Piotrawinie, w 1970 administrator parafii w Kazimierzówce z zadaniem zbudowania kościoła w Świdniku. W 1971 inicjator akcji zbierania podpisów na rzecz budowy kościoła (zebrano podpisy 4,6 tys. rodzin); od 1975, po uzyskaniu zgody władz, budowniczy kościoła.

Od jesieni 1980 duszpasterz „S” w Świdniku. W VII 1981 zaangażowany w przygotowanie pierwszej mszy św. na terenie WSK PZL Świdnik (w rocznicę strajku w VII 1980).

14 XII 1981 odprawił mszę św. dla strajkujących w WSK PZL. 17 XII 1981, po pacyfikacji zakładu, odprawił mszę św. dla uczestników strajku, którzy przeszli z WSK PZL na teren kościoła; w pierwszych miesiącach stanu wojennego na jego polecenie sporządzano w kościele aktualizowane listy rodzin potrzebujących wsparcia materialnego. Od II 1982 proboszcz zbudowanej przez siebie parafii NMP Matki Kościoła w Świdniku; od XI 1982 dziekan utworzonego w Świdniku dekanatu. 1981-1983 organizator przy parafii akcji pomocy charytatywnej w oparciu o środki kościelne (1 mln zł przekazał na pomoc pozbawionym pracy lub uwięzionym mieszkańcom Świdnika prymas Józef Glemp) oraz dary z Zachodu.

Od 1992 kanonik honorowy Kapituły Archikatedry Lubelskiej. W 1996 na emeryturze (rezydent w parafii).

Wyróżniony tytułem Zasłużony dla Miasta Świdnika (1994), tytułem Honorowego Członka „S” (1995).

Marcin Dąbrowski

Opcje strony

do góry