Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/16563,Kaniewski-Jerzy.html
26.04.2024, 03:17

Kaniewski Jerzy

Jerzy Kaniewski, ur. 4 VII 1948 w Ostrowcu Świętokrzyskim. Absolwent Politechniki Warszawskiej, Wydz. Mechaniczno-Technologiczny (1974).

1974-1977 technolog konstruktor w zakładach Predom-Dezamet w Nowej Dębie, 1977-1982 w Zakładach Mechanicznych Ursus.

Od 1980 w „S”, przewodniczący Komisji Informacyjno-Prawnej przy Komitecie Założycielskim „S”, następnie przy Zarządzie Fabrycznym „S” w ZM Ursus; w VI i XII 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Mazowsze, przewodniczący komisji wyborczej. we IX 1981 sygnatariusz deklaracji ideowej Klubów Służby Niepodległości; przedstawiciel ZM Ursus w tzw. Sieci Organizacji Zakładowych NSZZ „Solidarność”.

14-15 XII 1981 uczestnik strajku, przewodniczący KS w ZM Ursus; po pacyfikacji strajku przez ZOMO 15 XII 1981 aresztowany, przetrzymywany w AŚ Warszawa-Mokotów, 20 I 1982 w trybie doraźnym skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie na 3,5 roku więzienia, zmniejszoną o połowę na mocy amnestii z VII 1983, osadzony w ZK w Łęczycy, następnie w Hrubieszowie i Warszawie-Białołęce, zwolniony 14 IX 1983. W 1983 zwolniony z pracy, do 1984 bez zatrudnienia. 1983-1987 kolporter wydawnictw podziemnych. Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom. 1983-1988 współpracownik TKZ w ZM Ursus. 1984-1989 akwizytor w Spółdzielni Pracy Unicum. W VI 1986 uczestnik spotkania (m.in., ze Zbigniewem Janasem) przedstawicieli polskiego podziemia z przedstawicielami Karty 77 w Tatrach Zachodnich w pobliżu szczytu Grześ.

1987-1991 prezes spółki Wola, 1990-1991 spółki Haipols, 1992-1994 firmy Torex Sp. z o.o., 1992-1995 AB Centrum Sp. z o.o., 2003-2008 kierownik Radio-Taxi w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym w Warszawie. Od 2009 na emeryturze.

 

Anna Grażyna Kister

Opcje strony