Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/17122,Kulmowa-Joanna.html
27.04.2024, 01:35

Kulmowa Joanna

Joanna Kulmowa, ur. 25 III 1928 w Łodzi. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej tamże (1952) i Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, Wydz. Reżyserii (1955). Poetka, pisarka.

1953-1954 asystent reżysera w Teatrze Współczesnym i Teatrze Narodowym w Warszawie, w 1955 redaktor działu teatralnego w wydawnictwie Nasza Księgarnia, 1955-1961 reżyser w teatrach Koszalina, Poznania, Gdańska oraz w TVP (debiut tv: ''Ballady podwórkowe''), 1960-1974 współzałożycielka i współpracowniczka Sceny Kameralnej Filharmonii Narodowej (później Warszawska Opera Kameralna). 1961-1996 mieszkanka (z mężem Janem Kulmą) Strumian k. Stargardu Szczecińskiego.

Od VIII 1980 działaczka opozycji, autorka wiersza ''Chwała'', inspirującego strajkujących w Zarządzie Portu Szczecin (od 1983 ZP Szczecin-Świnoujście), umieszczanego jako motto portowej prasy podziemnej („Komunikat”, „CDN”), później umieszczonego na pomniku „S” w Porcie; inny jej wiersz umieszczono na tablicy pamiątkowej poświęconej ofiarom zajść w 1982 w Lubinie; 1981-1988 wiersze drukowano w pismach podziemnych, np. „Jedności” i „Obrazie”.

W 1982 współorganizatorka (z J. Kulmą) dziecięcego zespołu wokalno-teatralnego i chóru parafialnego: występy w kościołach kilkunastu miast w Polsce, w 1985 podczas inauguracji Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Warszawie, w tym samym roku w Watykanie dla Jana Pawła II; od 1982 uczestniczka (z J. Kulmą) spotkań z działaczami opozycji w kościołach i mieszkaniach prywatnych w Szczecinie, Łodzi, Słupsku, Międzyrzeczu, Głogowie, Lubinie, Warszawie; 1984-1986 współorganizatorka (z J. Kulmą) dorocznych kilkudniowych odpustów parafialnych w Strumianach pod Szczecinem (z udziałem Andrzeja Wajdy, Ernesta Brylla, Jacka Fedorowicza), na które zjeżdżali działacze opozycji z Lubina, Głogowa, Szczecina, Słupska, Łodzi; w 1988 recytowała swoje wiersze dla strajkujących w Porcie i w Zajezdni Autobusowej Dąbie przy ul. A. Struga w Szczecinie (nagłaśniane przez gigantofony); w 1988 mediatorka w sporze między „S” stoczniowców i portowców (o sens strajków, Stocznia Szczecińska im. Adolfa Warskiego nie przystąpiła do strajku). 1982-1988 wielokrotnie nachodzona przez SB.

W wyborach parlamentarnych 4 IV 1989 mąż zaufania „S” w Okręgowej Komisji Wyborczej z ramienia OKP „S” Regionu Pomorza Zachodniego.

Autorka 24 tomików poezji, 5 tomów prozy, także dla dzieci, ponad 20 dramatów i słuchowisk radiowych; w podziemu został wydany tomik poetycki ''Kłamstwo gołębie'' (Szczecińska Oficyna „Solidarność”, 1984), recytowany na niezależnych wieczorach kulturalnych, także w Radiu Wolna Europa.

Laureatka wielu prestiżowych nagród m.in. Nagrody Kultury Niezależnej „S” (1985 i 1988), Premio Europeo di Letteratura (1985), Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2013), odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998), Orderem Uśmiechu (2000), Medalem IBBY (2001).

 

Sylwia Wójcikowa

Opcje strony