Kunicki-Goldfinger Władysław Jerzy
Władysław Jerzy Kunicki-Goldfinger, ur. 13
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1916 w Krakowie, zm. 14 VIII 1995 w Warszawie. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Wydz. Filozofii, sekcja biologia (1938); 1938/1939 asystent kontraktowy tamże, w 1948 doktorat, w 1950 habilitacja, od 1962 prof. zwyczajny.
1934-1937 w Legionie Młodych – Lewica, od 1937 w PPS. W 1940 zesłany w okolice Archangielska, opuścił ZSRS jako żołnierz II Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. Od 1947 w Polsce. 1948-1951 asystent na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 1948 próbował reaktywować przedwojenny Związek Asystentów i Adiunktów wśród pracowników naukowych Lublina, Warszawy i Łodzi, po interwencji UB wycofał się z pomysłu, 1952-1955 kierownik Katedry Mikrobiologii UMCS, 1955-1961 kierownik Katedry Mikrobiologii Ogólnej Uniwersytetu Wrocławskiego, 1957-1958 dyr. Instytutu Botaniki UWr; w 1957 stypendysta Fundacji Rockefellera, następnie kierownik Pracowni Genetyki Bakterii w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN, od 1961 kierownik katedry, następnie do 1970 dyr., do 1986 pracownik Instytutu Mikrobiologii Uniwersytetu Warszawskiego, od 1965 członek korespondent PAN, 1967-1969 wicedyr. Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. 1 III 1968 jeden z 23 sygnatariuszy Listu profesorów przeciwko ograniczaniu wolności słowa w życiu naukowym i artystycznym, w wyniku represji pomarcowych zwolniony z pracy w PAN. W 1970 ''visiting professor'' University of California. 31 I 1976 sygnatariusz Listu 101 do Sejmu PRL przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji. Od 1976 współpracownik KOR, następnie KSS KOR. 29 XI 1976 sygnatariusz Apelu o powołanie komisji sejmowej ds. wyjaśnienia skutków represji wobec robotników Radomia i Ursusa. Od I 1977 objęty cenzorskim zakazem „popularyzowania w środkach masowego przekazu”. 22 I 1978 sygnatariusz deklaracji założycielskiej TKN, udostępniał mieszkanie na zebrania Komisji Programowej, wykłady i seminaria, od VI 1980 członek Komisji Programowej TKN. W 1979 sygnatariusz Listu przeciwko napaściom bojówek SZSP na wykłady TKN. 14 VI 1980 sygnatariusz z ramienia TKN „Listu otwartego do nauczycieli i wychowawców” krytykującego kształt polskiego systemu oświatowego. 1979-1981 przewodniczący Rady Kasy Pomocy Naukowej przy TKN, 1982-1989 przewodniczący Kasy Pomocy Stypendialnej przy Społecznym Komitecie Nauki przyznającej stypendia młodym prześladowanym naukowcom.
IX 1980 – 1990 w „S” na UW. Od 1980 członek rzeczywisty PAN. Od 1980 współorganizator i członek Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk. W XI 1981 współzałożyciel Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.
13-22 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Warszawie-Białołęce i Jaworzu; uwolniony w wyniku protestów środowiska naukowego. W 1985 współautor niezależnego opracowania ekspertów ''Raport: Polska 5 lat po Sierpniu'' (Wers, 1985), sporządzonego na zamówienie Lecha Wałęsy. W 1986 współautor Apelu 77 intelektualistów ws. uwolnienia więźniów sumienia. 31 V 1987 wśród 63 sygnatariuszy dokumentu określającego podstawowe cele polskiej opozycji, w tym prawo do niepodległości. 17 XI 1987 współzałożyciel i członek odrodzonego PPS, 1987-1988 wiceprzewodniczący Rady Naczelnej, w 1988 współautor ''Programu Polskiej Partii Socjalistycznej – propozycje do dyskusji'', z tego powodu zatrzymany i przesłuchany.
1988-1990 w KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie. W 1988 współautor projektu reformy organizacji nauki, wprowadzonego w życie po 1989. W 1989 uczestnik obrad Okrągłego Stołu w podzespole ds. nauki, oświaty i postępu technicznego. Doktor h.c. UWr (1989) i UMCS. W 1991 współzałożyciel Solidarności Pracy.
Autor wielu książek i ponad 140 publikacji naukowych z dziedziny mikrobiologii, genetyki, teorii ewolucji i filozofii przyrody, m.in. ''Życie bakterii'' (PWN, 1968), ''Znikąd donikąd'' (PIW, 1993).
13 II 1976 – 11 XI 1985 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO/SUSW w ramach SOR/KE krypt. Palec.
Krzysztof Biernacki