Oziewicz Zbigniew
Zbigniew Oziewicz, ur. 22 VIII 1941 w Wilnie, zm. 8 XII 2020 w Meksyku. Absolwent Uniwersytetu w Leningradzie (obecnie Sankt Petersburg), kierunek fizyka matematyczna (1964), doktorat (1970), habilitacja (1985), prof. nadzw. Uniwersytetu Wrocławskiego (1992).
1965-2003 pracownik naukowy Instytutu Fizyki Teoretycznej UWr, 1967-1969 stypendysta w Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej k. Moskwy, do 1977 stażysta naukowy, m.in. na uniwersytetach w ZSRS, Szwecji, Szwajcarii i Belgii.
1977-1980 kolporter wydawnictw niezależnych, od 1979 współpracownik redakcji niezależnego „Biuletynu Dolnośląskiego”.
Od IX 1980 w „S”, uczestnik akcji ulotkowych, w X/XI 1981 obserwator procesu Kornela Morawieckiego oskarżonego o podważanie sojuszu z ZSRS.
Po 13 XII 1981 współorganizator struktur RKS Dolny Śląsk, łącznik RKS ze Zbigniewem Bujakiem w Warszawie oraz zakładami pracy Dolnego Śląska. XII 1981 – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 kurier RKS (z żoną Krystyną Oziewicz), prowadził w mieszkaniu lokal kontaktowy, zbierał pieniądze na pomoc dla rodzin osób internowanych. Od 2 III 1982 w ukryciu; w V/VI 1982 współorganizator Solidarności Walczącej, członek Rady Politycznej SW i redakcji pisma „Solidarność Walcząca”. 7 X 1982 zatrzymany, internowany w Ośr. Odosobnienia w Grodkowie, zwolniony 4 XII 1982. Współorganizator podziemnych struktur SW w wielu miastach Polski (Nowa Sól, Kraków, Katowice, Toruń, Chełm, Gdynia, Poznań, Lublin, Inowrocław), kolporter wydawnictw podziemnych, autor w „Biuletynie Dolnośląskim” i „Solidarności Walczącej”, uczestnik emisji audycji Radia SW. 29 II 1984 zatrzymany, 1 III aresztowany pod zarzutem działalności w SW, kolportażu i organizowania Radia SW, 23 VII 1984 zwolniony na mocy amnestii, 28 VII Sąd Rejonowy Wrocław-Krzyki umorzył postępowanie karne. Po aresztowaniu w XI 1987 K. Morawieckiego współautor oświadczeń i komunikatów Rady Politycznej SW.
Po 1989 stażysta naukowy na uniwersytetach, m.in. w Rosji, Niemczech, USA i Włoszech. Od 1993 prof. na Universidad Nacional Autónoma de México w Meksyku, od 2008 także na University of Texas w San Antonio. Autor publikacji naukowych z zakresu fizyki teoretycznej i matematycznej, członek komitetów redakcyjnych 5 międzynarodowych czasopism naukowych.
Laureat Nagrody Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego za rozprawę doktorską (1971), Nagrody PAN za osiągnięcia naukowe (1985), 1978-1987 wielokrotnie wyróżniany nagrodami naukowymi Rektora UWr. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1992) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).
Od 23 IX 1982 rozpracowywany przez Wydz. II/III-1/III/III-1/Inspektorat II KW MO/WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Agora/Trampolina; do 25 X 1986 przez Wydz. II WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Aston.