Encyklopedia Solidarności

Pietkiewicz Michał, ur. 6 V 1917 w Białej Wace k. Wilna, zm. 19 X 1988 w Białymstoku. Ukończył gimnazjum oo. Jezuitów w Wilnie.

Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 w stopniu plutonowego podchorążego w 85. Pułku Piechoty Strzelców Wileńskich, przeszedł szlak bojowy 19. Dywizji Piechoty. W czasie walk o Grodno w niewoli sowieckiej, uciekł, ukrywał się w Lidzie, nast. do końca wojny na Białostocczyźnie: we Wroceniu, w Goniądzu, Dolistowie i Zabielu.

Od 1945 nauczyciel w Dolistowie i Zabielu. 1951 na skutek szykan władz szkolnych za nauczanie jęz. polskiego i historii niezgodne z obowiązującym programem porzucił pracę w szkole; zatrudniony w Wojewódzkim Zarządzie Kin w Białymstoku, 1961 za „działalność antypartyjną” usunięty z pracy. Od 1961 zatrudniony w Zakładzie Urządzeń Radiowych i Telewizyjnych w Białymstoku, nast. w Centrali Rybnej tamże, 1967–1984 pracownik, kierownik działu Przedsiębiorstwa Elektryfikacji i Technicznej Obsługi Rolnictwa Eltor tamże.

5 IX 1980 współorganizator Komitetu Robotniczego w Eltorze i 12 IX 1980 pierwszego MKZ „S” Regionu Białystok obejmującego Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Rolnictwa w Wodę Wodrol oraz Eltor, nast. przew. MKZ. 17 IX 1980 rejestracja z Bernardem Bujwickim MKZ w Gdańsku. 24 III 1981 przew. Społecznego Komitetu Budowy Pomnika „S” i Społecznego Komitetu Fundacji Sztandaru „S”. VI 1981 delegat na I WZD Regionu Białystok, wiceprzew. ZR. 5 VIII 1981 organizator demonstracji w Białymstoku. 10 IX 1981 w czasie obrad I KZD przedstawienie dramatycznych losów Polaków mieszkających w ZSRR i apel o udzielenie im pomocy materialnej.

13 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Białymstoku, Suwałkach i Darłówku, 1 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 zwolniony. 1982–1989 w kontakcie z b. działaczami „S”; 12 IX 1986 ukarany przez kolegium ds. wykroczeń w Łapach grzywną za niesienie wieńca z napisem na szarfie: „Przyjaciele, Solidarność Białystok” podczas pogrzebu działacza „S”. Od 1984 na emeryturze.

6 IX–22 XII 1980 rozpracowywany przez Wydz. III A KW MO w Białymstoku w ramach SOS krypt. Elektryk; 12 XI 1980–9 XII 1983 przez Wydz. III A/V KW MO tamże w ramach SO krypt. Solidarność/Miasto; 22 IV 1981–25 II 1982 w ramach SOS krypt. Obelisk; 17 IX 1981–20 II 1982 w ramach SOS krypt. Wrzesień; 25 II 1982–17 X 1983 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Białymstoku w ramach KE/SOS krypt. Dziadek; 17 X 1983–14 III 1984 przez Wydz. V WUSW tamże w ramach SOR krypt. Odrodzenie; 27 IV 1984–28 I 1988 w ramach SOR krypt. Przywódca; 6 V 1986–23 V 1987 w ramach SOR krypt. Uparty.

Marek Kietliński