Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19133,Talasiewicz-Marek-Jan.html
26.04.2024, 15:31

Tałasiewicz Marek Jan

Marek Jan Tałasiewicz, ur. 23 VIII 1943 w Kielcach. Absolwent Politechniki Charkowskiej (1967), doktorat (1978).

1967–1971 w SD, przew. Koła Inteligencji Technicznej, 1980–13 XII 1981 w PZPR.

1967–1970 st. konstruktor w Centralnym Ośrodku Konstrukcyjno-Badawczym Przemysłu Okrętowego Oddział w Szczecinie, 1971–1972 w Biurze Projektowo-Konstrukcyjnym Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego, 1971–1990 pracownik naukowy Politechniki Szczecińskiej.

W XII 1970 uczestnik strajku, członek straży strajkowej w zakładzie.

W VIII 1980 współorganizator strajku w Instytucie Okrętowym Politechniki Szczecińskiej. Od IX 1980 w „S”; członek KZ; członek Rady Porozumiewawczej Nauki i Szkolnictwa Wyższego; w 1981 członek MKR; w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Pomorze Pomorze „Pomorze”, podtytuł: „Pismo niezależne”, sygnowane przez Tymczasowy Zarząd Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność”. Zachodnie, członek ZR. 3 XI 1981–13 XII 1981 członek stowarzyszenia Przymierze Społecznego Odrodzenie w Szczecinie.

14–15 XII 1981 uczestnik strajku na PS. 1982–1989 członek nieformalnej grupy podziemia MKK w Szczecinie (z Danutą Kaczanowską, Longinem Komołowskim, Ryszardem Lendasem, Władysławem Lisewskim, Janem Otto, Jackiem Saukiem i Jerzym Zimowskim). Współpracownik podziemnych pism „BIS” i „Obraz” (autor, tłumacz, grafik; w „BIS” także współredaktor); kolporter podziemnych wydawnictw wydawnictw (m.in. „Tygodnik Mazowsze”, „Grot”, „Zapis”). W X 1985 regionalny komisarz podziemnej „S” ds. kontroli wyborów do Sejmu PRL (ps. Robert Natenczas).

1989 – II 1990 członek prezydium ZR, od 1989 członek, nast. wiceprzew. i rzecznik prasowy Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego Regionu Pomorze Zachodnie. W 1990 radny miasta Szczecina z listy KO, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1990 organizator Wojewódzkiego Biura Pracy. 1990–1998 wojewoda szczeciński, 1991 założyciel Stowarzyszenia Zachodniopomorskiego, 1998–2004 prezes oraz wiceprezes zarządów: Porta Petrol SA, Stoczni Szczecińskiej Porta Holding SA oraz Porta Info Sp. z o.o. 1998–2002 radny Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z listy AWS. Od 2001 w PO. 2004–2007 adiunkt w Zachodniopomorskiej Szkole Biznesu, 2007–2008 prezes zarządu Zachodniopomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, 2010–2014 radny z listy PO i przew. Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego, 2014– 2015 wojewoda zachodniopomorski.

Autor kilku wzorów użytkowych, wynalazków, prac naukowo-badawczych z zakresu systemów sterowania i oceanotechniki oraz publikacji nt. gospodarcze i regionalne.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2000).

Sylwia Wójcikowa

Opcje strony