Encyklopedia Solidarności

Jerzy Weber, ur. 1 XII 1947 we Wrocławiu. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierunek geologia (1972), doktorat (1978), habilitacja (1995), profesor (od 2002).

Od 1973 zatrudniony w Instytucie Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego Akademii Rolniczej/Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

W 1968 uczestnik wydarzeń marcowych we Wrocławiu.

Od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Uczelnianej „S”. 1980-1981 redaktor „Komunikatu” pisma „S” AR. W VI 1981 delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk, nast. członek ZR Dolny Śląsk, IX/X 1981 delegat na I KZD.

13-15 XII 1981 przewodniczący KS w AR, następnie do IX 1982 w ukryciu; współpracownik RKS Dolny Śląsk. W 1982 współorganizator Radia „S” we Wrocławiu, redaktor podziemnego pisma „Solidarność AR”. 10 XI – 10 XII 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia we Wrocławiu, Strzelinie i Grodkowie. 1983-1985 redaktor pisma AR „Informacja”. 30 X 1984 członek-założyciel Komisji Obrony Praw Człowieka we Wrocławiu, następnie w XI 1984 przesłuchany. 

1990-1993 członek Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Członek wielu organizacji i stowarzyszeń naukowych w kraju i za granicą, m.in. 2003 członek założyciel European Geosciences Union (EGU), 2003-2007 Prezydent Soil System Sciences EGU, 2008-2010 Prezydent International Humic Substances Society, 2011-2015 Prezes Polskiego Towarzystwa Substancji Humusowych, 2015-2017 Prezydent International Society for Environmental Geochemistry, od 2018 członek korespondent Katalońskiej Akademii Nauk Weterynaryjnych w Barcelonie.  

Autor licznych publikacji naukowych.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), Złotym Krzyżem Zasługi (1994), uhonorowany przez Region Dolny Ślask NSZZ Solidarność medalem Niezłomni (2011).

24 III 1979-22 X 1982 zarejestrowany jako wywiadowca AWO Zarządu II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. Sztabu Generalnego WP o ps. „Szczęsny” (rozpoznawanie obiektów wojskowych na terenie RFN). Po 13 XII 1981 r. zerwał kontakt z funkcjonariuszami Zarządu II.

Grzegorz Waligóra