Encyklopedia Solidarności

Wojciech Wołyński, ur. 15 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1949 w Szamotułach k. Poznania. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu (1969) oraz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych tamże, kierunek grafika warsztatowa (1974). Grafik, ilustrator, wykładowca.

Od 1974 w ZPAP.

1969–1970 instruktor ds. plastyki w Garnizonowym Klubie Oficerskim Wojsk Lotniczych w Poznaniu, 1970–1974 plastyk w Ośrodku Kultury Studenckiej Od Nowa Od Nowa „Od Nowa”, podtytuł: „Niezależne pismo studenckie”, pismo wydawane w Krakowie przez NZS Akademii Górniczo-Hutniczej 9 X 1980 – 11 XI 1981; w nagłówku: „Wolność, Solidarność, Demokracja”. tamże, 1974–1980 prace dorywcze, jako współtwórca i reżyser filmów. W l. 70. zw. z ruchem teatru otwartego, autor plakatów, scenografii, kostiumów, współautor (z Lechem Dymarskim) wystaw parateatralnych w Poznaniu Rzeczy od – i znalezione (1973), Jubileusz Olgierda Nowaka (1974). 1971–1973 i 1979–81 współpracownik Teatru Ósmego Dnia. 1972–1976 ilustrator w pismach „Szpilki”, „Jazz”, „Student”, „Nowy Wyraz”.

1 XII 1975 podczas studiów w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, Telewizyjnej i Filmowej w Łodzi sygnatariusz petycji studentów i młodych pracowników naukowych przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji PRL. 1976–1981 współpracownik KOR/KSS KOR; współpracownik niezależnych wydawnictw, m.in. NOWa, KOS, Witrynka Literatów i Krytyków.

VIII 1980 sygnatariusz listu otwartego poznańskich środowisk naukowych, twórczych i duszpasterskich popierającego strajk w Stoczni Gdańskiej. IX 1980 – 13 XII 1981 sekretarz prezydium MKZ/ZR Wielkopolska. 18 III 1981 – 13 XII 1981 współzałożyciel, członek Wielkopolskiego KOWzP.

13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Gębarzewie, Ostrowie Wielkopolskim (w III 1982 uczestnik głodówki) i Kwidzynie (współtwórca Oficyny Wydawniczej Inter-Nova), 20 X 1982 zwolniony. X 1982 – V 1983 plastyk TZR Wielkopolska, autor plakatów oraz opracowania graficznego i rysunków w podziemnych pismach, m.in. „Solidarność Wielkopolski” i „Obserwator Wielkopolski”.

Od 9 VI 1983 na emigracji w USA. Przekazywał pomoc finansową podziemu, m.in. „Obserwatorowi Wielkopolskiemu”. W l. 80. prace dorywcze, m.in. ilustrator pism amerykańskich, np. „New Yorker”, „New York Times”, „Time”. W l. 90. adiunkt w Hartford Art School w West Hartford. Od 2003 tenured professor katedry ilustracji w Massachusetts College of Art and Design w Bostonie.

Od 1974 autor ilustracji i okładek książek Stanisława Barańczaka.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Medalem Regionu Wielkopolska NSZZ Solidarność (2010).

10 VII 1976 – 26 VI 1978 i 28 VIII 1978 – 17 X 1984 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Łodzi/KW MO/WUSW w Poznaniu w ramach SOR krypt. Dąb; 24 X 1984 – 16 XII 1985 przez Wydz. V WUSW w Poznaniu w ramach KE krypt. Grafik.

Agnieszka Kołodziejska