Encyklopedia Solidarności

Ryszard Zygmunt, ur. 3 VII 1950 w Łodzi. Ukończył Technikum Dziewiarskie w Legnicy (1976).

1969–1984 robotnik magazynowy, kierownik zmianowy w zespole magazynowym w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego Hanka Oddział Agata w Legnicy.

29–31 VIII 1980 współorganizator strajku w zakładzie, członek Zakładowego KS. Od IX 1980 w „S”; współorganizator, przew. Komitetu Założycielskiego, od 19 I 1981 przew. KZ. 9 IX 1980 – VI 1981 członek MKZ w Legnicy, w VI 1981 delegat na I WZD Województwa Legnickiego, od VI członek Zarządu Oddziału Wojewódzkiego w Legnicy Regionu Dolny Śląsk; w VI delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk, od 1 VII członek ZR. W XI 1980 delegat zakładu do Tymczasowej Komisji Włókienniczej „S” w Łodzi negocjującej z komisją rządową nowe warunki bhp oraz podwyżki płac; 1981 współorganizator, wiceprzew. Krajowej Sekcji Dziewiarstwa „S”.

13 XII 1981 zatrzymany; 15 XII 1981 – III 1982 współorganizator, członek MKS w Legnicy (m.in. z Eugeniuszem Krzysztofem Bryckim, Maciejem Szczęsnym Juniszewskim, Kazimierzem Kwaśniewskim). I – III 1982 redaktor podziemnych pism „Na Bieżąco” i „Serwis Informacyjny Stanu Wojennego”, organizator sieci kolportażu i kolporter w Legnicy podziemnych pism, m.in. „Serwis Informacyjny Stanu Wojennego”, „Na Bieżąco”, „Solidarność Zagłębia Miedziowego”, „Z Dnia na Dzień” oraz ulotek. 22 III 1982 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Głogowie i Grodkowie, 20 IX zwolniony. 1984–1985 sprzedawca w sklepie Wojewódzkiej Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej w Legnicy, 1986–1993 robotnik, manipulator drewna, mistrz oddziału produkcyjnego w Legnickiej Fabryce Fortepianów i Pianin. XII 1981 – 1989 wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom, nachodzony przez SB w miejscu pracy.

1989–1993 członek KZ. Od 1993 wiceprezes KNDW Meyer Sp. z o. o. w Wilkowie, nast. prezes Nordpol Sp. z o. o. tamże; od 2016 na emeryturze.

1981 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Legnicy w ramach SOS krypt. Sobota; 6 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. – 1 VI 1982 przez Wydz. V w ramach SOS krypt. Prasa; 13 X 1982 – 19 XI 1984 przez Wydz. V KW MO/WUSW w ramach KE krypt. Przywódca.

Łukasz Sołtysik